Turtle position aanvallen worden vaak onderschat. Met slimme controle, juiste druk en heldere ketens naar back takes, crucifix en clock choke kun je snel scoren zonder risico. Praktische tips, concreet toegepast voor gi en no-gi.
Veel BJJ-beoefenaars beseffen niet hoe kwetsbaar een goede turtle lijkt, tot je de juiste hoek, druk en handplaatsing begrijpt. Met kleine aanpassingen open je een hele gereedschapskist aan aanvallen. In deze gids bundel ik controleprincipes, back takes en submissions die je vandaag nog kunt testen op de mat. Geen franje, wel bewezen details die blijven werken.
Controle Eerst Dan Aanvallen
Eerlijk gezegd begint elke solide aanval op turtle met stabiliteit en frictie. Zonder wedge bij heup en schouder glij je eraf, mis je timing en geef je onnodig ruimte weg. Het punt is: je werkt met drie ankers die alles bij elkaar houden—heupblokkade, schoudersturing en een hand die de gordellijn of de pols beheerst. Denk klein: millimeters winnen is hier belangrijker dan spectaculaire bewegingen. Een mini-verschil in hoofdpositie bepaalt of je de rug opent of juist een scramble verliest. Als ik het me goed herinner, was dat voor mij de grootste eye-opener.
Zonder die drie ankers voelt elke poging als sprinten in drijfzand.
Aanvallen Vanuit Turtle Basisprincipes
In turtle position aanvallen gaat om structuur stapelen. Eerst de heup blokkeren, dan de schouder sturen, daarna pas kiezen welk pad je volgt. Houd je tenen actief in de mat, borstlijn gecentreerd op de rug en je hoofd aan de juiste kant van de nek. Je gewicht doet het werk; je armen geleiden alleen. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat 70% van je succes hier uit je hoofdpositie en heupdruk komt. En ja, dat klinkt saai, maar het is precies wat in sparren blijft werken.
- Heuplijn afsluiten: knie bij de heup, teen in de mat, borst op het midden van de rug.
- Schouder als stuurpunt: hoofd aan de zijkant van de nek, schouder duwt naar de mat.
- Gripkeuze: seatbelt, wrist ride of near-side underhook bepalen je keten.
Dat is wel handig om te drillen in korte rondes: 10 seconden per anker, dan wisselen. Voor zover ik weet leer je zo sneller druk variëren zonder te overreiken.
Turtle Position Aanvallen Voor Beginners
Als je net start met turtle-aanvallen, focus op heupcontrole en balansbreuk. Waarom zou je meteen naar een grote turn of backtake springen als je eerst de base kunt kraken? Breek de frames, dwing een post af, en stap dan pas naar een seatbelt. Knieën smal, heupen laag, gewicht vooruit—zo laat je je eigen basis niet open. En als ze forward scooten: meeschuiven, niet springen, zoiets als hamerslag-ritme met je schouder.
- Spiral ride om balans te breken en openingen te forceren.
- Seatbelt instap zodra de kinlijn opent, zonder over te reiken.
- Valgevaar beperken: knieën smal, heupen laag, gewicht vooruit.
Tip uit de matpraktijk: als de near-hand post, vang je pols met een korte wrist ride en duw je schouder diagonaal. Kleine draaing, grote winst. Maar neem het van mij niet aan—test het in situatierondes.
Submission Entries Vanuit Turtle
Focus op entries die weinig ruimte vragen en direct uit controle komen: wrist ride naar seatbelt, dan kies je voor crucifix of clock choke wanneer de near-side elleboog loskomt. Denk aan een strakke volgorde: pols losweken, gordellijn blokkeren, schouderlijn winnen. In gi wil je de kraag vroeg beveiligen voor de clock; in no-gi kun je vaak sneller naar crucifix als de arm ligt te drijven. Houd je hoofd laag bij de nek, elleboog naar je heup, en wandel je knieën om de hoek. Het lijkt me dat juist deze ketens in sparren blijven plakken, zonder dat je risico loopt om eraf te glijden. De back take zelf bewaren we voor het volgende stuk, maar de voorbereiding begint hier al—met controle die niet lekt.
Backtakes Die Blijven Plakken
Een back take uit turtle blijft pas echt plakken als je de near-side elleboog van de mat trekt en de heuplijn afsluit. Niet sexy, wel effectief. Het punt is: laat je gewicht het werk doen, niet je onderarmen. Als ik het me goed herinner was dat precies wat mijn coach op een regenachtige maandag riep: eerst de elleboog en de heup, pas dan denk je aan hooks. Eerlijk gezegd heeft dat mijn turtle position aanvallen compleet veranderd.
Back Takes Vanuit Turtle
- Seatbelt eerst: hand op hand, hoofd laag, borstlijn achter de schouder.
- Hook plaatsing: near-side hook met knie-insteek, far-side via heupschuif.
- Schouderlijn winnen: trek de schouder over je borst om de rug te openen.
Werk in stapjes: eerst seatbelt vergrendelen met je hoofd als derde hand, dan je knie tussen dij en buik prikken voor de near hook. Je heup duwt diagonaal richting hun heup, zodat hun knieën naar de mat “plakken”. Zodra je de schouderlijn over je borst trekt, voel je die kleine leegte achter de rug. Daar slide je de far-side hook in. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de volgorde belangrijker is dan de snelheid: timing boven haast.
Wrist Ride Naar Backtake Vanuit Turtle
- Wrist ride controleert de near-side arm, waardoor de elleboog van de mat komt.
- Step-in naar seatbelt zodra de ruimte ontstaat, met heupdruk vooruit.
- Diagonal drag om de heupen achter de tegenstander te plaatsen.
De wrist ride is “dat is wel handig” voor wie niet wil forceren. Met je wrist ride trek je de pols naar je heup, kniestop achter de triceps, en je voorhoofd rust in de nekbasis. Zodra die elleboog loskomt, stap je met je knieën dichterbij, heupen naar voren, en schakel je naar seatbelt zonder over te reiken. Daarna een korte diagonal drag: je trekt hun schouder diagonaal naar je heup en verplaatst je knieën achter hun lijn. In no-gi op woensdag in Utrecht voelt dit extra solide, omdat glijfactor juist helpt om de heup langs hun gordellijn te laten glijden.
Near Side En Far Side Turtle Aanvallen
- Near side: seatbelt, near hook, schouder-lift en val naar de zijkant.
- Far side: stap over de heup, schaarbeweging met knieën voor dubbele hooks.
- Crab ride optie als de tegenstander vooruit kruipt en ruimte laat bij de heuplijn.
Near side voelt veilig: val gecontroleerd naar de zijkant waar je hoofd zit, houd de onderarm van je seatbelt diep. Far side is spannender; je stapt over de heup, knieën maken een korte schaarbeweging om beide haken tegelijk te vangen. Voor zover ik weet is de sleutel om je tenen actief te houden, zodat je contact met de mat behoudt tijdens het “zweven”. Kruipt je tegenstander naar voren? Schakel naar crab ride met hielen aan de heup en trek aan de gordellijn of heupbot. Vanuit daar kun je terugklikken naar seatbelt of direct naar controle op de bovenste schouder, maar dat is weer een ander verhaal.
Hou het simpel in sparren: kies één keten per ronde. Bijvoorbeeld wrist ride naar seatbelt, diagonal drag, hooks in. De submissions komen zo meteen; eerst zorgen dat die rug echt blijft hangen.
Submissions Die Werken Zonder Ruimte
Als iemand compact turtle blijft en je hooks letterlijk wegkruipen, ga dan niet forceren. Turtle position aanvallen die weinig ruimte nodig hebben komen dan tot hun recht. Het punt is: je start vanuit controle, niet vanuit sprongen naar de rug. Denk aan kraagaanvallen, crucifix en een kimura trap. Eerlijk gezegd win ik hiermee meer submissions in sparren dan met wilde omkeringen, zeker tegen teamgenoten die elke centimeter dichtdraaien.
Clock Choke Vanaf Turtle
De clock choke werkt juist omdat je geen ruimte hoeft te creëren, je haalt die ruimte weg uit de kraag. Focus op strakke kraag-invoer en lage heupdruk. In gi-classes op woensdag in Amsterdam zie je dit vaak: klein stapje, veel gewicht, weinig show.
- Kraag-invoer met de far-side hand, elleboog naar de heup om slack te verwijderen.
- Schuifstap in de richting van het hoofd, heupen laag en gewicht op de nekbasis.
- Afmaken door een cirkel te wandelen en de pols naar je heup te trekken.
Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat ik mijn beste clock chokes krijg wanneer mijn borst net achter het achterhoofd blijft, niet er boven. Kleine nuance, groot verschil.
Crucifix Vanuit Turtle
Krijg je geen hooks? Prima. De crucifix laat je beide armen controleren zonder dat je de rug “vol” hoeft te nemen. Als ik het me goed herinner was mijn eerste crucifix in competitie zoiets als: knie achter de triceps, naar de zijkant rollen en rustig ademen.
- Arm isoleren met je knie als wedge achter de triceps.
- Verplaatsen naar zij om beide armen te controleren zonder hooks.
- Afmaken met short choke, achterwaartse driehoek of arm attack.
Hou je knieën actief. Die “wedge” is je veiligheidsslot. Voor zover ik weet is dat in no-gi net zo waar.
Kimura Trap Vanuit Turtle
De kimura trap is dat Zwitsers zakmes: controle, omkanten en submissions in één pakket. Wacht tot de near-side arm reikt of op de mat post. Dan overwrap je en val je naar een hoek die de schouderlijn breekt.
- Overwrap wanneer de near-side arm reikt, hand op pols, tweede hand achter de elleboog.
- Valhoek naar de heup voor hefboom, benen controleren de romp.
- Overgangen naar rug, armbar of back triangle.
Dat is wel handig in randori: zelfs als de arm ontsnapt, loop je vaak alsnog naar de rug of een driehoek. Met gi kun je soms een kraag vastpakken voor extra frictie, maar dat is weer een ander verhaal.
Submission Entries Vanuit Turtle
Kies de volgorde: seatbelt naar crucifix wanneer de arm opent; kraagcontrole naar clock choke bij gesloten elleboog; kimura trap zodra de hand op de mat post.
Ik wissel die drie als een kleine gameplan-lus. Reageert hij met een sterke turtle en tilt hij de kinlijn even op, dan schuif ik meteen naar front headlock—echt waar, de overgang is kort en veilig richting strangulaties of een go-behind richting controle.
Front Headlock Ketens En Omkanten
Na de submissions die weinig ruimte vragen, komt de front headlock als natuurlijke brug tussen controle en omkanten. Als de kinlijn open gaat of iemand even omhoog kijkt, heb je een moment om hun as te pakken en ze te laten kiezen: verdedigen of rollen. Eerlijk gezegd is dit de fase waar ik het meeste momentum voel; je hoeft niet te forceren, je stuurt gewoon de richting.
Front Headlock Naar Turtle
Ik start bijna altijd met een stevige chin strap en een palm-to-palm of gable grip, ellebogen smal, borst op het achterhoofd. Als ik het me goed herinner leren veel mensen dit pas laat, maar het is cruciaal: je hoofd blijft naast hun kaaklijn, niet ver weg. Het punt is dat je gewicht hun nekbasis bezet houdt, zodat elke poging om op te staan jouw timing openzet voor de keten.
- Snap down voor nekcontrole, ellebogen smal, borst op het achterhoofd.
- Ga voor d’arce of anaconda als de near-side arm ingesloten is.
- Go-behind naar seatbelt zodra hij naar een knie post om op te staan.
Wanneer kies je d’arce en wanneer anaconda? Voor zover ik weet is de d’arce sterker als je biceps over de nek en je onderarm onder de near-side oksel kan schuiven terwijl je naar de far hip kijkt. De anaconda voelt beter als je arm al diep onder de nek zit en je hun near-side arm kunt vouwen, dan rol je diagonaal, knieën naar de grond, en trek je ze terug in turtle of naar de zijkant. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste scrambles gewonnen worden door direct te lopen met je voeten: kleine cirkelstappen, heupen laag, altijd een heup geblokkeerd. Zodra hij post met de ver-re arm of naar een knie, is de go-behind met je knieën rond de heupen “dat is wel handig”: eerst hoofdpositie winnen, dan pas de seatbelt sluiten.
Turtle Pass En Control
Niet elke front headlock wordt een choke. Vaak wil je eerst hun basis breken en naar stevige controle gaan. Denk aan schouderdruk richting de nekbasis, je buitenknie als heup-blokkade, en je vrije hand die de ver-re heup checkt. Waarom het risico nemen op een scramble als je ook rustig kunt omkanten naar side control of north-south?
- Breakdown door schouderdruk en heup-blokkade naar zijcontrole.
- Stap-over naar side control of north-south wanneer submissions niet openen.
- Prioriteit: positie winnen boven geforceerde submission, zeker tegen defensieve tegenstanders.
Voor de breakdown leg ik mijn borst op hun hoofd, elleboog dicht bij hun nek, en stap mijn buitenvoet naar hun heup. Kleine kruipstappen met mijn binnenvoet tot hun ellebooglijn instort. Als ze blijven turtlen, maak ik een stap-over: knie over de rug naar de far hip en mijn hand pakt een underhook of belt/riem (in gi). In no-gi kies ik liever voor een neklijn-tilt naar north-south en pin ik de schouderlijn voordat ik verder ga. In ons geval, op de Nederlandse open mats, merk je snel dat wie geduldig het gewicht verdeelt en de heupen controleert, bijna altijd de pass wint. Snel scoren kan later; eerst stabiliteit. Maar neem het van mij niet aan, test het in sparren en let op hoeveel minder granby-ruimte je weggeeft als je hoofd laag naast hun heup blijft — maar dat is weer een ander verhaal.
Tot slot, onthoud de volgorde: controle, breken, dan pas jagen. Positie boven submission betaalt zich uit in langere rondes en minder chaos. Echt waar.
Fouten Voorkomen En Slimme Drills
Veel BJJ-beoefenaars verliezen de turtle omdat ze reiken zonder basis, of beide knieën tegelijk van de mat halen. Kleine correcties leveren grote stabiliteit. Denk aan knieën breed, tenen in de mat, gewicht diagonaal op schouder en heup. Het punt is: als jouw hoofdpositie en heupdruk kloppen, worden rugpakketten, crucifix en clock choke ineens een stuk eenvoudiger. Waarom voelt je tegenstander ineens zo licht als je heupdruk klopt? Omdat je hem in een hoek vastzet, echt waar.
Fouten Bij Turtle Position Aanvallen
- Overreiken naar de tweede hook zonder hoofdpositie te winnen.
- Geen heupdruk waardoor de tegenstander kan opstaan of granby rollen.
- Te laat wisselen tussen back take, crucifix en front headlock keten.
Als ik het me goed herinner, betrapte ik mezelf hier vroeger elke ronde op: ik wilde de tweede hook te snel, verloor mijn borstlijn, en hup, granby. Oplossing: eerst je voorhoofd of kaaklijn parkeren bij de heup, schouderlijn sluiten en dan pas kiezen. Pits to pits voor de seatbelt, elboog aan de near-side begrenzen, en je achterste knie blijft op de mat als anker. Wissel snel van wrist ride naar seatbelt zodra hij zijn elleboog trekt; vertraag niet om “mooi” te winnen.
Versterkende Drills Voor Turtle
- Wrist ride naar seatbelt: 2 minuten rondes, alleen controleovergangen.
- Crucifix entries: knie-wedge reps met lichte weerstand.
- Clock choke wandel: kraag-invoer en cirkelstappen op tempo.
Voor de wrist ride-drill: start met een stevige wrist ride aan far-side, hoofd laag langs de heup, en “klim” naar seatbelt zonder hooks. Focus op borstcontact, elbogen smal, heupdruk in de lijn van zijn dij. Partners wisselen elke 20 seconden van richting, dat is wel handig om beide kanten te trainen. Bij de crucifix entries zet je een knie-wedge tussen zijn elleboog en heup, schuif je scheenbeen achter zijn triceps en “vis” met je far leg de arm uit. Kleine reps, 10-12 per kant, met net genoeg weerstand om je balans te testen. Voor de clock choke in gi: diep kraaghand, pols recht als mes, schouder op het achterhoofd, en dan de voetstappen als kloktikken rond zijn hoofd. Laat je heupen een fractie zweven, borst blijft plakken; als ik het goed inschat is ritme belangrijker dan kracht.
Veelgestelde Vragen Over Turtle Position Aanvallen
- Welke grip is het veiligst om te starten Seatbelt of wrist ride, afhankelijk van elleboogruimte.
- Gi of no-gi aanpassingen Clock choke ruilt in no-gi voor d’arce of short choke.
- Hoe voorkom ik granby Hoofd laag naast de heup, blokkeer de ver weg gelegen heup en volg.
Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat in no-gi de wrist ride net iets vergevingsgezinder is om de rug te claimen, terwijl in gi de kraagdreiging ruimte forceert. Volg zijn heupen, niet zijn schouders; verplaats mee met kleine kniestappen. In ons geval past dit naadloos op de ketens die we eerder vanuit front headlock bespraken, maar dat is weer een ander verhaal.
Wie turtle position aanvallen serieus traint, scoort consistenter met minder risico. Start met druk en ankers, kies daarna de juiste keten: back take, crucifix of front headlock. Werk in vaste volgorde, niet op gevoel. Simpel gezegd, de feiten spreken voor zich.
