Guardtypes in BJJ worden vaak los geleerd, maar het zijn complete systemen met duidelijke keuzes. Deze gids zet closed, open en half guard naast elkaar, met cues, fouten, drills en overgangen die direct werken in gi en no-gi.
Het is belangrijk om te weten welke guard je wanneer speelt. Guards zijn geen trucjes, maar systemen. In dit overzicht plaatsen we de bekendste guardtypes in BJJ in context met concrete cues, veelgemaakte fouten en slimme overgangen. Gericht op gi en no-gi, geschikt voor beginners en gevorderden die hun guard begrijpen in plaats van nadoen. Simpel gezegd, je leert wat werkt en waarom.
Waarom guard een systeem is
Guard werkt als een systeem, niet als losse trucjes. Waarom werkt jouw guard soms en soms niet? Vaak omdat de frames, de hoek en je heupmobiliteit niet op elkaar aansluiten. Als ik het me goed herinner, begon mijn guard echt te klikken toen ik eerst stabiliteit zocht en pas daarna opende.
- Structuur boven trucjes: bouw eerst frames (scheenbeen, onderarm, hoofdpositie), creëer een hoek van 30–45 graden en houd je heupen actief. Zonder die drie verzuipt elke aanval.
- Kernspel per guardtype: kies minimaal twee sweeps en één submission per positie. Dat dwingt je naar duidelijke keuzeroutes.
- Eerst controle en retentie: leer terugkeren naar je hook, lasso of knee shield; aanvallen versnellen we pas als de retentie klopt.
Zo simpel is het.
Hoofdfamilies van guard
Ik deel guardtypes in BJJ grofweg in vijf families in, met kleine accenten afhankelijk van gi versus no-gi. In ons geval helpt dat om tijdens rollen sneller te schakelen.
- Closed Guard: controle door je benen te sluiten rond de heupen. Sterk voor posturebreuk en directe submitdreiging.
- Open Guard: seated of supine met voet- en handkoppelingen; draait om afstandsmanagement en off-balancing.
- Half Guard: één been binnen; van stevige frames (knee shield) tot ondersteken (deep half) voor entries.
- Modern Open Guard: butterfly, De La Riva, lasso, spider; elk met eigen grijplogica en hoekcreatie.
- Entanglements: single leg X en X guard voor off-balancing, entries naar leg attacks of technical stand-up.
Eerlijk gezegd wissel ik vaker tussen die families binnen één sequence dan dat ik in één hoek blijf hangen, maar neem het van mij niet aan: test het zelf met ronde doelen.
Beslisregels voor live training
Wanneer iemand hoog blijft staan en zijn heupen ver weg houdt, wil je afstandscontrole. In gi is collar-sleeve of De La Riva fijn; in no-gi eerder ankle control met outside hook en een nekframe. Dat is wel handig om standaard te checken: waar is zijn hoofd, waar zijn mijn voeten?
- Posture hoog → kies voor De La Riva of collar-sleeve, combineer met off-balance naar voren/zij.
- Hij knielt en drukt → frame met shin/onderarm en verschuif naar knee shield half of butterfly om zijn gewicht te tillen.
- Grips kwijt → eerst reconnecten: dubbelkraag of pols+ankle, of reset naar seated guard met inside position.
Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat je hiermee 80% van de beslissingen dekt; de rest is timing, maar dat is weer een ander verhaal.
Beste Guardtypes in BJJ voor beginners
Voor beginners werkt een compact kader.
- Closed guard en knee shield half geven duidelijke regels: posture breken, hoek maken, heupen actief.
- Voeg in open guard een butterfly-inzethand toe voor ondersteken en een basale tripod sweep als fundament tegen staande tegenstanders.
Het punt is: kies een klein arsenaal per familie en maak er een routine van met gi- en no-gi cues. Voor zover ik weet versnelt dat je leerproces meer dan elke losse highlight. Echt waar.
Closed Guard Basics Die Blijven Werken
Posture breken begint niet met trekken, maar met richting. In gi pak ik eerst kraag-hoofd: één hand diep in de kraag, de andere achter het hoofd of bij de kroon, heupen actief naar boven geschoven. No-gi voelt gelijk anders; ik combineer head control met een overhook of twee-on-één aan de pols en houd mijn knieën dicht bij de oksels. Kleine cue: heupen onder zijn zwaartepunt, niet recht onder je eigen stuit. Het punt is: als zijn hoofd boven je navel uitkomt, wint hij de posture-strijd.
Vanuit die breuk kies ik drie kernroutes. De hip bump wanneer hij zijn handen op de mat post en de rug recht trekt: schouderlijn boven zijn schouder, voet op de mat, heup doorzetten. In gi is de kraag meteen vrij voor een guillotine-grip; no-gi ga ik vaak direct naar guillotine of sit-up guard aansluiting. De kimura is sterk als hij naar één kant knielt: heup openen, polsvergrendeling, schouderlijn afklemmen. En de flower sweep (pendulum) zodra ik zijn arm vastzet: mouw-onderarm isoleren in gi of een twee-op-één in no-gi, mijn heup naar de zijlijn en pendulum met het vrije been.
- Veelgemaakte fouten: platte rug (denk: schouderbladen los), enkel of footlock proberen zonder posturebreuk, benen te laag op de heupen.
- Gi-cue: kraaggreep hoger dan je knokkels, anders trek je alleen stof.
- No-gi cue: hoofdcontrole combineren met een actief clamp van je knieën.
Open Guard Overzicht Voor Controle Op Afstand
Staand tegen je? Tripod en sickle zijn het ABC. Ik zet een enkelhaak, controleer de tegenoverliggende mouw of pols, en speel met de heuphoek tot hij moet posteren. In gi voelt collar-sleeve als een veilige basis: één voet in de heup of biceps, andere op de heuplijn, en ik rol hem van paal naar paal voor off-balancing. No-gi leunt meer op shin-to-shin en butterfly hooks; denk aan het “trek-duw”-gevoel met je scheen als bumper en je hand bij de enkel. Eerlijk gezegd is een vroege off-balance daar je beste vriend.
Kleine details uit de matten in Utrecht en Rotterdam, als ik het me goed herinner: keep je tenen actief, en wissel ritme. Een korte schok naar je toe, dan meteen naar een hoek. Klinkt simpel, maar dat is weer een ander verhaal.
Verschil Tussen Open Guard En Closed Guard In BJJ
Closed geeft directe controle en vaak snelle submissions, maar kost energie om de posture écht te breken. Open guard biedt mobiliteit en betere sweephoeken; je hebt wel scherpere hand- en voetkoppelingen nodig. In gi compenseert grip-frictie veel; no-gi vraagt eerder om heup-microbewegingen en timing. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel guard types in BJJ juist daarom anders “aanvoelen” tussen gi en no-gi.
Sweeps Uit Closed Guard Die Altijd Werken
- Hip bump naar guillotine: zodra hij rechtop komt en posteert, heup door, dan direct nek vangen. No-gi: high-elbow variant als hij terugduikt.
- Flower sweep: hoekcreatie eerst, dan zijn mouw-onderarm isoleren. In gi fixeer je die mouw; no-gi vervang je dat door twee-op-één en een diepe heupschuif.
- Scissor sweep: wanneer zijn knielijn neutraal is en je kraaggreep goed staat. Onderbeen is je plank, bovenbeen je snijmes. Dat is wel handig tegen spelers die half knielen.
Waarom werkt dit nog steeds in moderne wedstrijden? Omdat het de basiswetten respecteert: balans breken, hoek winnen, heupen actief. Neem het van mij niet aan, test het bij de volgende spar.
Half Guard essentials
Binnen de guardtypes in BJJ is half guard mijn rem en gaspedaal tegelijk. Met een knie als schild houd je afstand, de underhook is prioriteit nummer één, en je wint met hoofdpositie door je oor onder hun kaak te parkeren. In gi gebruik ik, als ik het me goed herinner, graag een diepe mouwgrip aan de underhook-zijde om hun schouder te verankeren; no-gi voelt strakker met een inside tie en een pectoral- of oksel-underhook. Het punt is: zonder underhook wordt half guard vaak een worsteling om adem.
- Knie als schild, underhook als prioriteit, hoofdpositie winnen.
- Routes naar old school, knee lever en waiter sweeps.
Die routes? Old school wanneer je de enkellijn vastzet en hun heup blokkeert, knee lever als je met je buitenknie hun dij schuin onderstut, en waiter als je onder hun zwaartepunt kruipt en de enkel boven je borst tilt. In no-gi focus ik op heuphoek en voetplaatsing; in gi voeg ik graag een broekspijp- of kraagcontrole toe voor extra frictie. Dat is wel handig in scrambles, echt waar.
- Veelgemaakte fouten: platte schouders, late frames, enkel grijpen zonder heuphoek.
Word niet plat: twee schouders op de mat is vrijwel altijd een verloren race. Frame vroeg, niet pas als de crossface al zit. En grijp nooit een enkel zonder je heup in te draaien onder hun knie; anders trek je alleen aan een anker.
Deep Half Guard basisprincipes
Deep half speel ik wanneer iemand zwaarder leunt dan slim is. Je heup schuif je onder hun zwaartepunt en je verplaatst de enkellijn naar jouw midden. Voor gripbeveiliging houd ik mijn buitenhand dicht bij mijn gezicht en verberg ik mijn kraag in gi; no-gi klem ik hun voet met mijn voorarm tegen mijn ribben, zoiets als een levende bankschroef. Waarom? Omdat je dan niet gelift of geankeld wordt.
- Heup onder het zwaartepunt, enkellijn verplaatsen, gripbeveiliging.
- Technische opkomroutes en backdoor ontsnapping.
Vanuit hier kies ik voor een technische opkomst naar single leg of de backdoor-ontsnapping wanneer hun knieën smal worden. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de belangrijkste cue is: je hoofd aan de buitenkant, blik op hun hak, en dan pas opstaan.
Knee Shield en overgang naar seated
Knee shield is mijn veilige haven om ritme te breken en naar seated te gaan. In ons geval is de frameketen duidelijk: onderarm op borst, hand op biceps, knie diagonaal in hun borstbeen.
- Frameketen naar omgekeerde De La Riva of butterfly inzethand.
- Switch naar back take wanneer passer overcommit naar crossface.
Zodra ze overcommiten naar crossface, drop ik mijn shield, schiet onderlangs voor een heupheak en neem de rug. Van shield naar seated butterfly maakt de overgang naar de moderne open guards straks logisch, maar dat is weer een ander verhaal.
Wanneer Speel Je Half Guard In BJJ
Half guard is timing. Je vangt de knee cut of vertraagt lage druk en bouwt je ondersteken.
- Als de passer lage druk geeft of knee cut dreigt, half guard vangt en vertraagt.
- Perfect om tempo te breken en naar ondersteken te werken.
Counters Tegen Knee Cut Pass Vanuit Guard
Als je de knee cut vroeg ziet, werkt dit solide in gi en no-gi:
- Inside tie en shin frame, heup resetten en terug naar knee shield.
- Ondersteken naar waiter sweep of omklemmen voor back exposure.
Reset de hoek, win de binnenlijn, en ondersteken zodra hun heup licht wordt. Maar neem het van mij niet aan: test het in sparren en voel wat jouw timing dicteert. Zo simpel is het.
Butterfly Guard Met Duidelijke Ingangen
De butterfly guard draait om hand-fighting en de inside position. Denk aan je hoofd onder hun kin, knieën actief tegen de heupen, en je voeten die “laden” onder hun dijen. Een strakke arm drag opent direct de rug of tenminste een hoek om de heupen te verplaatsen. In no-gi werk ik graag met de over-under sweep en een shoulder-crunch serie: kort, compact, weinig frictie. Het punt is: je controle komt van je frames en heuphoek, niet van statische grips.
- Hand-fighting, inside position en arm drag naar back.
- Over-under sweep en shoulder crunch series no-gi.
Butterfly Guard Tips Voor No-gi
Als ik het me goed herinner, wonnen we in Utrecht halve randori’s puur door hoofdpositie. Win die ruimte en plak je borst tegen hun triceps/lat voor twee-in-één polscontrole. Vervang losse grijpen door lichaamsverankering: klem met voorarm, schouderpunt en je ribben.
- Hoofdpositie winnen, twee-in-één polscontrole, grijpen vervangen door lichaamsverankering.
De La Riva Guard Voor Staande Posture
DLR is mijn go-to als de passer rechtop blijft. De buitenhaak stuurt hun buitenheup, terwijl je andere voet bij de heup duwt voor kuzushi. In gi is mouw + enkel je stuurcabine; in no-gi switch ik sneller naar ankle-cuff en kraag- of hoofdcontrole, dat is wel handig. Waarom werkt dit zo vaak? Je valt hun basis aan via diagonale lijnen.
- Off-balancing via kuzushi, hook die buitenheup controleert.
- Overgangen naar berimbolo of simple tripod sweep.
De La Riva Guard Uitleg Voor Gevorderden
Speel met hoekwissels: klassiek voor buitenrotatie, omgekeerde DLR voor binnenrotatie en back exposure. In gi prioriteer ik mouw/grip op de enkel om hun paslijn te sturen; verslapt die enkel, ga direct naar tripod of kiss of the dragon.
- Switch tussen klassieke en omgekeerde De La Riva voor hoekwissel.
- Gripprioriteit op mouw en enkel om passer te sturen.
Spider En Lasso Guard Met Sterke Grips
Spider en lasso zijn werkpaarden voor wie graag controle op afstand houdt. Je strekt de arm over de schouderlijn en zet druk in de biceps met een actieve voet. Knielt de passer, dan openen triangle-ketens en omkeersweeps, vooral als je schuin op de heupen blijft.
- Stretch-op-het-schoudergewricht, controle van sleeves.
- Triangle-ketens en omkeersweeps wanneer de passer knielt.
Spider Guard Grips En Details
Voor zover ik weet verschillen details per merk gi, maar de principes blijven:
- Vingers recht, ellebogen smal, actieve voet op biceps voor drukrichting.
Single Leg X En X Guard Als Balansbrekers
SLX en X geven directe off-balance en een snelle technische opkomst. Houd je knieën samen, hak bij de heup, en controleer de nabijste enkel. In no-gi is de wrestle-up (wejitsu) naar dump of saddle entry goud waard; in gi krijg je extra rem met broekspijp of heupgrip. Eerlijk gezegd zijn dit de guards waar ik het vaakst punten mee pak in een zaterdagochtend-ronde, maar neem het van mij niet aan.
- Directe off-balance, technische opkomst, wejitsu naar dump of saddle entry.
Modern Lapel Guard Risico’s En Oplossingen
Lapel spel is krachtig maar kan vertragen. Minimaliseer stalling door snel off-balance te creëren en vroeg van hoek te wisselen. Gebruik de lapel als verbinding tussen je heupen en hun romp, niet als einddoel; straks in de retentie-sectie komt het reconnecten van grips nog aan bod, maar dat is weer een ander verhaal.
- Risico op stalling en penalties, oplossing is vroegtijdige off-balance en hoekwissel.
- Gebruik lapel vooral als verbinding, niet als doel op zich.
Retentie Die Onder Druk Blijft Werken
Guardretentie is niet sexy, maar wel wat je rollen redt als iemand diep in je heupen zit. Het punt is: je moet blijven vechten voor schouderlijn, heuphoek en binnenpositie, ook als je uit balans wordt getrokken. In gi pak je microseconden met mouw- en broekgrips; no-gi leunt meer op head position, polscontrole en schoptjes tegen de heupen.
- Schouderlijn vrijmaken: kin naar schouder, buitenarm framen, binnenarm onder de borstlijn. In gi vaak met kraagtrek; no-gi met forearm frame.
- Heupschuiven: mini hip escapes, niet wegvluchten. Heupen onder de passer draaien en je knieën terug ertussen steken.
- Pummelen met knieën en voeten: binnenkant wint. Knie-elbow connectie, enkels actief op heup/biceps om afstand te resetten.
- Beperkte doelen + tijdsdruk: 20-30 seconden explosieve retentie, daarna wisselen. Eerlijk gezegd traint niets je reactiesnelheid beter.
Guard Retention Drills Voor BJJ
- Hip escape naar knee-elbow frame vs knee cut: partner start met diepe crossface/knee cut. Jij: heupschuif, knie naar elleboog, buitenvoet pummelt onder zijn scheen. Scoringscue: terug naar dubbele frames of shin-in. In gi kun je mouw inschuiven; no-gi liever tweehandenframe op de schouder.
- Rondes met alleen reconnecten van grips: elke keer dat je weer twee dominante grips/ankers herstelt (bijv. collar-sleeve of dubbele pols/no-gi twee-in-één) is 1 punt. Pas als de passer side control vastzet, is de beurt voorbij. Dat is wel handig om focus te houden.
Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat 90 seconden per ronde ideaal is voor echte weerstand, vooral op open mat op zaterdag.
Keuzes Per Lichaamstype En Gameplan
Je game moet kloppen bij je bouw, ruleset en tempo. Verschillende guardtypes in BJJ vragen andere accenten in frames en hooks. Als ik het me goed herinner, was dit de grootste sprong in mijn guard: kiezen en dan consequent trainen.
- Kleine guardspelers floreren met open guard variaties en snelheid. Denk aan hoekwissels en off-balances.
- Lang en sterk profiteert van spider en lasso met stevige frames en lange lijnen.
- No-gi specialisten leunen op butterfly en single leg X, met nadruk op heuphefbomen en kazushi.
Open Guard Variaties Voor Kleine Vechters
- Shin-to-shin naar single leg X: scoor vroeg met off-balance, dan technische opkomst. In no-gi: twee-in-één of enkelklem-ankers; in gi: broekspijp bij de knie.
- Omgekeerde De La Riva naar back: heup opzij, omklemmen van buitenheup, dan schuin opstappen. Explosief, niet trekken.
Explosieve off-balances boven brute kracht, echt waar. Waarom een muur duwen als je hem kantelen kunt?
Verbind Je Systemen
Elke guard die je speelt krijgt van mij twee uitwegen en één noodreset. Zo simpel is het. Voor zover ik weet werkt dit het best met duidelijke cues.
- Twee uitwegen: van closed naar collar-sleeve of naar knee shield half; van collar-sleeve naar De La Riva of naar sit-up guard.
- Noodreset: als je frames breken, val terug op knee shield of seated guard met dubbel frame en scoot terug.
- Basisketen: closed → collar-sleeve → De La Riva → single leg X. Breekt iets? Reset naar knee shield en haak opnieuw aan.
Maar neem het van mij niet aan; test het in korte, felle rondes. Morgen kun je het tempo opvoeren en de puzzel uitbreiden, maar dat is weer een ander verhaal.
Een sterke guard draait om structuur, timing en beslissingsregels, niet om losse moves. Kies een paar systemen die passen bij jouw lichaamstype en gameplan, train gerichte retentie-drills en verbind iedere guard aan duidelijke sweeps en submissions. Wie consequent zo traint, groeit snel en stabiel. De feiten spreken voor zich.
