De ongeschreven regels in BJJ etiquette voor beginners die jouw eerste maanden maken of breken

Veel beginners focussen op techniek maar vergeten etiquette. Dit artikel legt helder uit hoe je met matregels, hygiëne, veilig rollen en communicatie meteen goed binnenkomt, blessures voorkomt en sneller leert. Eenvoudig toepasbaar en direct bruikbaar op elke mat.

Het is belangrijk om te weten dat BJJ etiquette net zo veel invloed heeft op je progressie als je techniek. Beginners die de matregels, hygiëne en communicatie snel oppakken, trainen vaker, raken minder geblesseerd en krijgen betere rondes. Hieronder vind je concrete richtlijnen die in de meeste academies gelden en je eerste maanden merkbaar makkelijker maken.

Belangrijkste Matregels

Een nieuwe academy binnenstappen voelt de eerste keren een beetje als verhuizen naar een andere kleedkamer: nieuwe gezichten, andere gewoontes, maar dezelfde liefde voor grappling. BJJ etiquette voor beginners draait niet om stijf doen, maar om heldere afspraken zodat iedereen veilig en ontspannen traint. Het punt is: als de basis klopt, rolt alles fijner, echt waar.

  • Geen schoenen op de mat en altijd slippers buiten de mat. Zo blijft de mat schoon en voorkom je huidinfecties.
  • Kom op tijd en meld je bij de instructeur als je later binnenkomt.
  • Lijn op per band bij de start en het einde van de les. Volg het ritme van de dojo.
  • Check de ruimte tijdens rolls. Zie je twee paren in de buurt komen, reset naar het midden.
  • Lagere band wijkt meestal voor hogere band bij ruimtegebrek. Kort even afstemmen voorkomt botsingen.
  • Geen eten of kauwgom op of vlak naast de mat. Waterfles aan de rand is prima.

Kleine dingen maken groot verschil. Een korte slap-bump voor je begint, een knikje als je langs iemand loopt, en je partner even waarschuwen als je richting de muur draait. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat bijna elke Nederlandse academy zoiets als een “reset naar het midden” gebruikt als twee koppels elkaar raken. Dat is wel handig, want dan hoef je niet te gissen.

BJJ Matregels Uitleg Voor Beginners

Als ik het me goed herinner van mijn eerste maand, voelde alles sneller dan ik kon bijhouden. Daarom helpt het om een paar simpele routines te hebben.

  • Groet instructeur en partners bij binnenkomst en na het rollen. Simpel gebaar, groot effect.
  • Volg de lesstructuur en bewaar vragen voor de aangewezen momenten.
  • Respecteer de lesruimte en loop niet dwars door demonstraties.

Concreet: tijdens de demo stap je langs de rand, je praat zacht of niet, en je probeert de details exact na te doen. Vragen? Prima, maar wacht tot de instructeur rondloopt of tot de drillpauze. In ons geval zorgt dat ritme ervoor dat iedereen dezelfde aanwijzingen meekrijgt. En ja, een “dankjewel” na elke roll is klein, maar het schept vertrouwen. Voor zover ik weet is dat in vrijwel alle Nederlandse BJJ-academies de norm.

Wat Doe Je Niet Op De BJJ Mat

Soms is het vermijden van gedoe de snelste weg naar betere training. Klinkt simpel, maar het vraagt even discipline.

  • Niet coachen vanaf de kant tenzij de instructeur het vraagt.
  • Geen telefoons op de mat. Film alleen met toestemming.
  • Geen ego in rondes. Beheersing gaat voor winnen.

Eerlijk gezegd krijg je meer uit je rondes door rustig te ademen, posities te stabiliseren en op tijd te tappen dan door te vechten tegen elke millimeter verlies. Wie heeft er wat aan een halve verdraaide knie? Niemand. BJJ etiquette voor beginners draait dus ook om veiligheid en goede communicatie: “ik heb een schoudertje,” of “laten we light gaan,” scheelt misverstanden. En als iemand jou per ongeluk raakt, even kort oogcontact en resetten. Het lijkt me logisch, maar dat is weer een ander verhaal wanneer toernooi-adrenaline hoog staat. In de les houden we het rustig en respectvol, zodat je morgen weer kunt trainen.

Hygiëne Die Je Training Veilig Houdt

Hygiëne klinkt misschien een beetje saai, tot je ineens een week aan de kant zit door ringworm of een nare ontsteking. Wie wil er nou een week missen door een infectie? In Nederlandse academies is dit geen detail, het hoort gewoon bij volwassen trainen. Het punt is: goede verzorging laat respect zien voor je trainingspartners én zorgt dat de mat veilig blijft voor iedereen. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste klachten die we zien, te voorkomen zijn met simpele routines.

  • Schone gi of rashguard en korte nagels bij handen en voeten. Was je spullen na elke les.
  • Douchen na training en open wondjes afplakken. Deel geen handdoeken of waterflessen.
  • Geen sieraden of piercings tijdens het rollen. Tape eventueel ringen die niet uit kunnen.

Eerlijk gezegd is de snelste winst: laat je gi of rashguard niet in je sporttas smoren. Hang alles direct uit, was op 30–40 graden en laat volledig drogen; een scheutje azijn bij de was helpt geurbestrijding zonder je stof te slopen. Luchten in de badkamer telt niet als drogen. En zware parfum? Dat maskeert zweet even, maar niemand wil in een wolk aftershave guillotine verdedigen. Een reserve rashguard in je tas is ook gewoon slim, dat is wel handig als je twee lessen achter elkaar pakt of je eerste doorweekt is. Voor wondjes: neem altijd pleisters en een klein rolletje sporttape mee.

Hygiëne Tips Voor BJJ Beginners

  • Slippers aan zodra je de mat verlaat en in de toiletruimte.
  • Gebruik geurbestrijding door direct te wassen en volledig te laten drogen. Vermijd zware parfum.
  • Check huid op irritaties. Blijf thuis bij vermoedelijke infecties en meld het aan je coach.

Slippers zijn een kleine moeite en een groot verschil: je loopt niet met wc-bacteriën terug de mat op. Douchen na de training helpt tegen puistjes, schimmel en al die dingen waar niemand over wil praten maar die er wel zijn; voor zover ik weet werken milde, ongeparfumeerde zepen prima. Zie je een ronde plek, schilfering of iets dat op ringworm lijkt? Meld het, plak af, en blijf even thuis. Coaches waarderen die eerlijkheid, echt waar. Open huid = geen contact; zo simpel is het. En ja, deel geen handdoeken of waterflessen — dat klinkt streng, maar het voorkomt gedoe.

BJJ Kleding En Gi Etiquette Voor Beginners

  • Gi goed gestrikt en belt netjes vast. Rashguard of T-shirt onder de gi in gemengde groepen is vaak gewenst.
  • Rashguard en short zonder zakken of ritsen bij no-gi. Weinig losse koorden en geen harde patches.
  • Academiebeleid volgen voor kleur en patches. Uniformiteit houdt de mat rustig.

Een nette gi en een goed gestrikte band zeggen veel over je focus. Als ik het me goed herinner leerde ik in week één al: kies een knoop die blijft zitten en draai je gi even recht voor elke ronde. In no-gi zijn zakken, ritsen en harde patches gewoon risicofactoren; ze krassen en blijven haken. Hou koorden kort, knip losse draadjes weg en neem een nagelknipper in je tas. Ringen die niet af kunnen kun je licht tapen, maar check altijd of dat binnen het academiebeleid valt. Volg de kleuren- en patchregels van je school; dat voorkomt discussies en houdt de mat rustig. Met schone gear en verzorgde huid stap je relaxter je rondes in — straks bij rollen met controle en veiligheid merk je direct het verschil, maar neem het van mij niet aan.

Veilig En Slim Sparren

Eerlijk gezegd begint veilig rollen bij de mindset waarmee je de ronde instapt. Tempo, controle en bewustzijn van de ruimte zijn bepalend voor hoe jouw en andermans training verloopt. Dit hoort bij BJJ etiquette voor beginners in vrijwel elke Nederlandse academie: train gestructureerd, speel binnen de regels en denk vooruit. In ons geval betekent dat soms even remmen, soms juist aanzetten, maar altijd met respect voor het lichaam van je partner.

  • Werk met tempo dat past bij je partner. Vraag vooraf of iemand licht of technisch wil rollen.
  • Geen slams en geen gevaarlijke drops. Kies voor gecontroleerde takedowns.
  • Reset tijdig bij touwen, muren of andere paren. Veiligheid eerst.

Het punt is: jij bepaalt niet alleen je eigen ronde, je beïnvloedt ook die van de groep. Train je met iemand die 20 kilo lichter is? Ga dan op 60–70% en focus op controle en transities. Bij takedowns werkt een rustige single-leg of een klassieke ko-uchi gari echt beter dan iets dat op een judoslam lijkt. En ja, resetten midden in een sweep voelt soms vervelend, maar dat is wel handig als twee paren in Breda of Zwolle ineens op elkaars hoek belanden. Veiligheid wint altijd.

Veilig Rollen In BJJ Voor Beginners

Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste blessures gebeuren als iemand verkrampt en gaat trekken of wringen. Je redt het op de lange termijn met structuur: frames, heupbeweging en duidelijke lijnen. Geen gekke bochten in nek of rug, geen schokkerige submissions, en volg de afspraken van je gym rond leg locks. Voor zover ik weet hanteren veel Nederlandse clubs het IBJJF-niveau: wel straight ankle locks, geen twisting varianten voor nieuwkomers.

  • Gebruik frames en heupbeweging in plaats van brute kracht.
  • Geen draaien aan nek of ruggengraat. Vermijd rukken of schokken in submissions.
  • Volg academieregels voor leg locks. Twisting leg locks zijn vaak niet toegestaan voor beginners.

Als ik het me goed herinner zei mijn coach ooit zoiets als: “als je moet trekken, zit je positie niet goed.” Sindsdien check ik eerst mijn grip, hoek en heup. Rol je langs een muur? Draai je lichamen parallel aan de rand of reset. Heb je iemands hoofd in een guillotine en je botst op een andere paar schoenen? Stop, repositioneer, en ga pas door als iedereen weer veilig staat. Maar neem het van mij niet aan, kijk rond en blijf alert.

BJJ Tap Vroeg En Vaak

Tappen is geen verlies; het is informatie. Wil je langer trainen zonder blessures? Tap bij druk, pijn of zelfs paniek, adem uit en leer waarom je in die hoek belandde. En als jij de submission hebt: meteen loslaten, visuele check en één korte vraag is genoeg. Als iets onveilig voelt, pauzeer en bespreek het kort.

  • Tap vroeg bij druk, pijn of paniek. Gezondheid gaat voor je ego.
  • Laat direct los als je partner tapt en check of alles oké is.
  • Communiceer als iets onveilig voelt. Pauzeer en stel bij.

Zo bouw je vertrouwen op en blijft de mat draaien. De stap daarna is verfijnde afstemming met je partner over intensiteit en doelen; daar komen we zo bij in respect en communicatie. Dat was het dan voor veilig rollen, nu kunnen we écht bouwen aan kwaliteit.

Samen Trainen Zonder Ego

Samen trainen begint voor mij met kleine dingen: een knikje, een glimlach, even checken hoe iemand zich voelt. In Nederlandse BJJ-academies merk je dat respect niet schreeuwerig is, maar stil en duidelijk aanwezig. Eerlijk gezegd leer je sneller als je ego thuisblijft. Het punt is: we willen allemaal beter worden, niet elkaar verslaan in de les.

  • Zeg dankjewel na elke roll en geef kort feedback als daarom gevraagd wordt. Een simpel “thanks, je knee shield was sterk” of “ik zat vast bij je grips” is genoeg. Houd het bij 20–30 seconden en benoem één concreet punt. Dat is vaak waardevoller dan een hele analyse.
  • Vraag netjes om een ronde en accepteer een nee. Op open mat kan iemand wedstrijdvoorbereiding doen of net een zware ronde gehad hebben. Zeg zoiets als “ronde doen?” en als het niet uitkomt: prima, volgende keer. Maar neem het van mij niet aan, bouw gewoon aan die gewoonte en je merkt het verschil.
  • Luister naar de instructeur en praat zacht tijdens oefeningen. Fluistervolume is prima als je details checkt met je partner. Ga je harder praten, dan missen anderen net die instructie over heuphoek of gripvolgorde en dat is zonde voor de hele groep.

BJJ Sparren Etiquette Voor Witte Band

In je eerste maanden is het verleidelijk om iedere ronde als finale te zien. Ik snap het, je wilt bewijzen dat je het “snapt”. Nou, voor zover ik weet leert niemand beter met gespannen schouders en verzuurde onderarmen. Denk in fases: positie, controle, dan pas submissions. Als ik het me goed herinner, kreeg ik pas echt rust in mijn spel toen ik dat durfde te doen.

  • Start rustig en bouw op. Gebruik de eerste 30–60 seconden om grips, postuur en frames te vinden. Het lijkt me slimmer om eerst ontsnappen uit side control te oefenen dan hals over kop voor die guillotine te gaan.
  • Vraag toestemming voor intensiteit en probeer niet elk gewicht of elke krachtmeter te winnen. “Zullen we 60–70% technisch rollen?” werkt. Een percentageschaal is dat is wel handig, zo weet je beiden waar je aan toe bent.
  • Respecteer hogere banden en hun aanwijzingen tijdens een roll. Als een blue of purple belt zegt “reset hier”, doe dat. Soms geven ze een tip middenin voor jouw veiligheid of om de flow te houden, zo leer je sneller.

BJJ Communicatie Met Trainingspartners

Goede communicatie voelt soms bijna onzichtbaar. Kleine afspraken maken alles soepeler. In veel gyms gebeurt dat even kort vóór de timer; in some teams ook via de WhatsApp-groep, maar dat is weer een ander verhaal.

  • Bespreek doelen vooraf zoals licht rollen of een specifieke positie testen. “Ik wil vandaag vooral half guard escapes oefenen” geeft richting en haalt de druk van de ketel.
  • Geef en vraag feedback na de ronde, niet middenin. Drink eerst een slok, adem twee keer en vraag één concreet punt: “Waar verloor ik jouw heup?” Eén tip is vaak beter dan vijf.
  • Blijf kalm en duidelijk als er iets misgaat. Een korte “sorry, reset?” werkt. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat die simpele check-in veel frustratie voorkomt; zo houd je vertrouwen en ritme, echt waar.

Kern Van De Dojo Cultuur

In elke Nederlandse BJJ-academie voel je het snel: de toon wordt gezet door consistentie en nederigheid. Niet die ene spectaculaire submission maakt je beter, maar wekenlang op komen dagen, warm worden, de basis herhalen, en rustig progressie stapelen. Het punt is: laat je coach en trainingspartners zien dat je betrouwbaar bent. Kom op tijd, maak aantekeningen (ik denk dat het was na maand drie dat dit bij mij klikte), en vraag gericht iets als je vastloopt. Wees een goede trainingspartner door intensiteit te matchen; als iemand technisch aan het flowen is, hoef je niet in sprintmodus te schieten. En ja, tappen zonder drama hoort daar ook bij, echt waar.

Help de mat schoon te houden na de les. Een paar minuten vegen of sprayen zegt: dit is ook mijn dojo. In veel clubs staan emmers en trekkers klaar; dat is wel handig en scheelt de volgende groep gedoe.

Veelgemaakte Fouten Die Je Kunt Vermijden

Eerlijk gezegd hebben we ze allemaal gemaakt, zeker in de eerste maanden. Als ik het me goed herinner probeerde ik alles met kracht te forceren en vergat ik te ademen. Hieronder de klassiekers die je nu al kunt omzeilen.

  • Te hard gaan in elke ronde zonder controle. Leer tempo’s wisselen en prioriteer positie over explosie.
  • Nagels niet knippen of ongewassen gear dragen. Klinkt klein, maar krassen en geur zijn respectkillers en vergroten infectierisico’s.
  • Niet tappen en achteraf last van blessures hebben. Gezondheid wint altijd; je volgende training is belangrijker dan deze één keer “niet tikken”.
  • Praten tijdens instructie en details missen. Parkeer vragen tot de demo klaar is en kijk van dichtbij; details zijn goud in Brazilian Jiu-Jitsu.
  • Ziek trainen en daarmee anderen besmetten. Thuisblijven is dan de meest teamgerichte keuze, voor zover ik weet hanteert elke club dit.

Veelgestelde Vragen Over Etiquette

BJJ Etiquette Regels Voor Beginners

  • Basis Schone gi of rashguard, korte nagels, geen schoenen op de mat, respectvolle communicatie. Tap vroeg en laat direct los als je partner tikt. Draag slippers buiten de mat om viezigheid te vermijden.
  • Veiligheid Bewaak ruimte: rol weg van andere paren, vooral bij takedowns. Niet slammen. Volg academieregels rond leg locks en neck cranks; als witband train je die vaak gecontroleerd of niet. Vraag je coach als je twijfelt.

Dojo Etiquette Brazilian Jiu Jitsu Beginners

  • Groeten en opstellen Volg het beleid van jouw academie: soms op rij in bandvolgorde, soms in een halve cirkel. Een korte buiging of knik is normaal.
  • Houding Blijf beleefd, leergierig en zonder ego. Fouten benoemen we functioneel: “mijn frame zakte hier”, niet “jij deed X fout”, maar dat is weer een ander verhaal.
  • Rolkeuze Vraag netjes om een ronde en accepteer een afwijzing. Iemand kan herstellen, een specifieke guard testen of scheenbeschermers omdoen; er is altijd een volgende beurt.

Wie de etiquette beheerst, traint vaker, veiliger en met betere partners. Het voorkomt frictie, verlaagt je blessurekans en versnelt je leercurve. Houd het simpel en consequent. Schone gear, duidelijke communicatie, gecontroleerde rondes en respect voor de mat. Dat is geen bijzaak, maar je fundament. De feiten spreken voor zich.

Lars van Dijk

Lars van Dijk schrijft over Brazilian Jiu-Jitsu vanuit jarenlange mat-ervaring in Nederland. Gespecialiseerd in wedstrijdregels, positiewerk en praktische gear-keuzes voor grapplers. Traint in Amsterdam en deelt nuchtere analyses zonder franje.

Meer Lezen

Post navigation