Een no-nonsense gids voor north-south choke opzetten met werkende ingangen, drukdetails en foutcorrecties. Leer hoe hoek, heupgewicht en lat-druk je finishpercentages verhogen in zowel gi als no-gi, tegen grote én defensieve tegenstanders.
Veel BJJ-beoefenaars beseffen niet hoeveel de north-south choke leunt op hoek, lichaamsgewicht en timing in plaats van pure kracht. Met een paar duidelijke regels en slimme ingangen stijgt je finishpercentage meteen. In dit stuk krijg je setups die werken tegen actieve frames, plus details die voorkomen dat een tegenstander eruit draait of blijft ademen. De feiten spreken voor zich.
De north-south choke voelt pas echt betrouwbaar wanneer je drie ankers tegelijk bewaakt: hoofdcontrole, schouder onder de kaaklijn en heupen laag. Je borst rust dwars over de kaaklijn zodat hij niet kan in- of uitdraaien. De verstikkende arm gaat diep onder de nek met je hand richting de mat, de andere hand sluit palm-op-palm. Eerlijk gezegd is het grootste verschilmaker dat je naar de oorlijn loopt en je lat en ribben het werk laat doen. Niet trekken met je biceps; denk eerder aan het “inken” van zijn kaaklijn tussen je borst en schouder. Hoofd laag, blik naar zijn benen, zodat je gewicht niet achterblijft. Als ik het me goed herinner, merk je meteen dat zijn frames wegsmelten als je heupen lager staan dan je schouders.
North-south Choke Opzetten Voor Beginners
- Blokkeer het hoofd met je borst en houd je hoofd laag, kijkend richting de benen.
- Verplaats je heupen omlaag en breder voor stabiliteit; knieën licht van de mat.
- Schuif je arm diep onder de nek met de handpalm richting de mat en sluit een solide palm-op-palm greep.
- Loop naar de oorlijn van je tegenstander en laat je schouder zakken alsof je het hoofd in de mat “parkert”.
- Activeer je lat en trek met je ribbenkast in, minimaliseer ruimte bij de schouder.
- Knijp pas op het eind, als de hoek en druk kloppen.
Parkeer eerst het hoofd, dan pas de choke.
In ons geval draait de drukmechanica om het afsluiten van de ruimte naast zijn nek, niet om de keel dicht te duwen. Micro-aanpassingen tellen: draai je pols neutraal zodat je onderarm niet tegen zijn sleutelbeen “haakt”. Houd je ellebooglijn smal; een wijd uitstaande elleboog opent ruimte bij de schouder en geeft hem een escape richting de heup. Heupen laag betekent niet plat op je knieën hangen; laat ze net zweven, zo blijf je zwaarder en mobieler tegelijk. Dat is wel handig wanneer hij frames probeert te plaatsen, want jij kunt direct bijsturen naar de oorlijn. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat het scheelt als je je ademhaling gebruikt: uitademen terwijl je lat intrekt geeft een extra paar procent compressie. Voel je slip? Herstel eerst hoofdcontrole, reset je oorlijn-walk en pas dán knijpen. De neiging om te haasten is groot, maar neem het van mij niet aan—test het tijdens techniekrollen.
North-south Choke Setup Checklist
- Hoofd van de tegenstander kan niet draaien
- Geen ruimte bij de schouder aan de choke-zijde
- Heupen zijn lager dan je schouders
- Je loopt naar de oorlijn, niet recht vooruit
- Druk komt uit lat en borst, niet uit biceps
Als deze basis staat, wordt de north-south choke voorspelbaar dodelijk en verrassend energiezuinig, echt waar. Straks gaan we verder met ingangen en overgangen—wanneer je de controle al hebt, voelt elke switch naar de choke alsof het vanzelf gebeurt, maar dat is weer een ander verhaal.
Kies je ingang op de reactie van je trainingspartner en blijf denken in kettingen. Mis je de choke, maar houd je hoofdcontrole, dan ben je nog steeds aan zet voor de volgende aanval. Het punt is: je transitie naar north-south wordt kort zodra het hoofd niet meer kan vluchten. Eerlijk gezegd is dat het stille geheim achter veel afkloppen—niet de knijpkracht, maar de manier waarop je iemands hoofd “geparkeerd” houdt. Dat is wel handig om in je systeem te hameren, echt waar.
Beste North-south Choke Setup Vanuit Side Control
Vanuit side control wil je het hoofd vroeg isoleren en je heupen al in de richting van north-south sturen. Als ik het me goed herinner, werkt dit vooral strak wanneer je borst de kaaklijn blijft volgen terwijl je benen het voetwerk regelen.
- Neem een diepe crossface en een strakke underhook zodat hij niet naar je toe kan draaien.
- Stap met je heupen richting north-south terwijl je borst op zijn kaaklijn blijft glijden.
- Schuif direct je arm onder zijn nek vóór hij een frame zet; sluit palm-op-palm zonder te aarzelen.
- Blokkeer zijn heup met je elleboog of heupbot om de brug te dempen en loop door naar de oorlijn.
Mocht je de choke niet direct voelen inklinken, bewaar de hoofdcontrole en dreig met kimura of switch naar een far-side underhook om hem weer plat te krijgen. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat deze omweg de choke daarna vaak juist makkelijker maakt, omdat hij zijn kin weggeeft.
North-south Choke Setup Na Een Sprawl
Op de open mat zie je genoeg single- en doubles—na een goede sprawl is de choke soms “gratis”. Waarom wachten op een pass als je al zijn hoofd kunt isoleren? In ons geval is tempo cruciaal: heupen laag, borst op het hoofd, en draaien.
- Na de sprawl duw je zijn hoofd richting mat met je borst en vang je meteen de nek.
- Spin door naar north-south met heupen laag en knieën licht zwevend voor druk zonder frictieverlies.
- Arm diep onder de nek, sluit de greep, direct oorlijn-walk en laat je schouder zakken.
Als hij hard terugschiet naar guard, blijf bij de nek en “veer” mee naar de oorlijn. Je hoeft niet te forceren; kleine hoekveranderingen maken het verschil, maar dat is weer een ander verhaal.
North-south Choke Setup Tegen Turtle Verdediging
Tegen een compacte turtle is het doel eerst zijn assen te breken: kin weg van de schouder, heupen uit balans, dan pas de greep. Ik merk dat Nederlanders vaak graag uit turtle opstaan; je timing moet dus scherp zijn.
- Flatten de turtle door je heup over zijn nek te leggen en zijn steunpunten te laten instorten.
- Thread je arm onder de nek en trek zijn kin weg van de schouder om de carotis vrij te maken.
- Spin naar north-south, sluit de greep en druk met lat en ribben op de kaaklijn.
Als hij de “belt-buckle” frame plaatst tegen je heup, pummel dan kort met je heup naar buiten en blijf lopen naar de oorlijn. Je voelt zo de opening voor de afmaak ontstaan; de precieze hoek- en schoudervaldetails komen zo meteen, maar de ingang die je hier bouwt bepaalt al 70% van je succes. Zo simpel is het.
De afmaak van de north-south choke is minder trekken en meer geometrie. Je sluit beide carotiden door een combinatie van hoek, schouderval en lat-contractie. Klein draaien, groot effect. Eerlijk gezegd was dat voor mij de echte doorbraak: zodra de borst de kaaklijn “vergrendelt” en de schouder richting mat zakt, zakt ook zijn bloeddruk. Het punt is: je armen begeleiden, je torso smoort. Waarom tapt hij nu wel, zonder dat je meer kracht gebruikt? Omdat de hoek en de schouderval de tweede kant sluiten, niet je biceps.
North-south Choke Setup Tegen Sterke Nek En Frames
Je hebt al hoofdcontrole (zie het vorige hoofdstuk), nu finetunen we de afmaak tegen gasten met een sterke nek en koppige frames. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de volgorde hier belangrijker is dan je denkt: eerst de lijn, dan de druk, dan pas knijpen.
- Loop in een kwartcirkel tot aan de oorlijn zodat zijn kin van de choke-zijde wegkijkt; zo breek je zijn rotatielijn.
- Laat je schouder in de mat zakken en “rol” je ribben licht naar binnen; dat zet de tweede carotis vast zonder extra armspanning.
- Wandel je elleboog micro-stapjes naar buiten tot zijn schouder niet meer mee kan glijden; nu is zijn frame geïsoleerd.
- Zet hij een “belt buckle”-frame op je heup? Pummel met je heup naar binnen en stap nog een fractie verder naar buiten om die hand te verdrinken.
North-south Choke Setup Voor Kleinere Grapplers
Als je lichter bent (ik weeg rond de 74 kilo), draait alles om tempo en hoek. In ons geval is massadruk vervangen door timing en een scherpe lijn door de kaak. Dat is wel handig tegen die judoka’s die hun nek opspannen alsof het niets is.
- Snel naar de oorlijn en direct schouderval; geen pauze tussen positie en druk, want ruimte is zijn escape.
- Gebruik een S-grip als de armlengte krap is en spiraal je borst diagonaal over de kaaklijn voor maximale wrijving.
- Houd je knieën een tikje los van de mat zodat je heupgewicht kan “vallen” in de choke in plaats van te parkeren op je knieën.
North-south Choke Setup Zonder Gi
No-gi vraagt om huid-op-huid controle en nette lijnen. Geen reliance op stof betekent dat je borst, schouder en lat het werk doen, niet je vingers.
- Zoek kleverige contactpunten: borst op kaaklijn, schouder op de slaap, heup tegen zijn triceps; zo veranker je de kop.
- Hou je grip simpel palm-op-palm of S-grip, duimen uit om minder te slippen en de polslijn neutraal te houden.
North-south Choke Setup Met Gi Aanpassingen
Met gi kun je de setup slimmer maken. Op de open mat in Utrecht merkte ik dat een enkele lapel-pinch de hele afmaak rustiger maakt, echt waar.
- Pin de nabijgelegen arm met de lapel voordat je sluit; één arm minder in het spel betekent minder frames en meer nekblootstelling.
- Blokkeer de kaaklijn; als die muur goed staat maar de nek niet vrij is, switch dan vloeiend naar een paper-cutter als wisseloptie.
Voor zover ik weet draait het allemaal om die kleine bijsturingen. Als ik het me goed herinner, begon ik pas echt taps af te dwingen toen ik mijn ribben “inrolde” in plaats van harder te knijpen. Zo simpel is het. En als je te vierkant blijft… tja, daar gaan we zo op door bij de fouten, maar dat is weer een ander verhaal.
Voelt het alsof je knijpt zonder resultaat en de ander tóch lucht krijgt? De north-south choke faalt zelden door kracht tekort; het zit hem bijna altijd in kleine positionele missers die ruimte geven. Eerlijk gezegd, als ik het me goed herinner zijn het die twee seconden van correctie die alles bepalen.
De meeste escapes ontstaan door ruimte en een verkeerde hoek. Herken de fout, corrigeer in twee seconden, en je choke blijft intact.
Het punt is: je hoeft niet opnieuw te beginnen; je hoeft alleen de lekken te dichten. Check drie dingen in volgorde: waar is je oorlijn ten opzichte van zijn hoofd, hoe laag is je schouder op de kaaklijn, en wie wint de hoofdcontrole. Voor zover ik weet kun je daarmee 80% van de ontsnappingen neutraliseren. Kleine micro-stappen, niet forceren. Dat is wel handig in druk sparren.
North-south choke setup fouten en oplossingen
- Te vierkant boven het hoofd staan → Loop naar de oorlijn en val met de schouder.
- Knijpen met biceps → Ontspan armen, activeer lat en ribben, heupen lager.
- Hoofd van de tegenstander kan draaien → Borst op kaaklijn, hoofd laag, blokkeer heup.
- Geen diepe nek-insluiting → Arm dieper voeren en polslijn corrigeren, daarna pas knijpen.
- Verlies van hoofdcontrole → Prioriteit aan hoofd, pas daarna gripfixatie en druk.
Als ik het me goed herinner is het grootste verschilmaker het loslaten van die reflex om te knijpen. Je laat je armen juist langer, en je “hangt” met lat en ribben boven zijn keelhoek. Je heupen zakken een paar centimeter en je borst blijft plakken aan de kaaklijn. Een fractie naar de oorlijn wandelen en pas dan druk doseren. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel mensen hun polslijn niet evenaren met de nek-lijn; die mini-correctie maakt de insluiting ineens diep genoeg.
Vergeet niet: wie het hoofd beheerst, dicteert de rest. Dus als je merkt dat zijn kin terugdraait of hij op z’n zij rolt, onderbreek je squeeze en herstel eerst hoofdcontrole. Desnoods wissel je je greep twee tellen naar palm-op-palm om te sturen, daarna weer terug naar je preferred grip. Soms schuif je alleen je elleboog een paar millimeter naar buiten en is het probleem weg, maar dat is weer een ander verhaal.
Follow-ups en kettingaanvallen
- Als hij arm inschuift voor ruimte: overschakelen naar kimura of armbar.
- Draait hij naar jou toe: terugstappen naar side control of arm triangle.
- Probeert hij op de knieën te komen: front headlock naar D’Arce of guillotine.
Deze ketting houd je choke-intentie levend zonder te forceren. In ons geval wil je snel schakelen: één micro-fout gefixt? Test de druk, geen resultaat? Doorrollen naar de volgende aanval en meteen weer terug als de nek openkomt. In de volgende drills gaan we dat patroon in korte, gerichte rondes timen zodat je correcties reflex worden in plaats van nadenkwerk.
Herhaalbare patronen bouwen druk en timing op. Korte, gerichte rondes met duidelijke doelstellingen leveren sneller resultaat dan eindeloos vrijsparren.
Positiesparren rond de north-south choke setup werkt het beste met strakke constraints. Het punt is: je traint niet om te winnen, je traint om een druklijn en een timing te verfijnen. In ons geval begin je bewust in turtle, werkt naar flattenen, en maakt de spin naar north-south alleen wanneer je controle voelt. Eerlijk gezegd merk je na drie rondes al dat je minder worstelt en meer glijdt naar de choke.
North-south Choke Setup Tegen Turtle Verdediging
- Positional start bij turtle: 60 seconden om te flatten en naar north-south te spinnen.
- Score pas wanneer je oorlijn-positie en schouderval stabiel zijn.
Hoe ziet dat eruit? Jij start met je borst iets over zijn schouders, heupen laag, knieën licht wijd. Eerst de heupen van de turtle neutraliseren: kleine hip switch, knieën “windscreen wiperen”, en je gewicht druppelt naar zijn ellebogen. Als ik het me goed herinner, helpt een micro-pause van een halve seconde vóór de spin om zijn frames te laten instorten. Dan kom je langs de oorlijn: jouw hoofd zakt bij zijn oor, niet boven zijn kruin. Je arm schept onder de nek, handpalm richting mat, en je andere hand sluit de greep pas als je borst al bij zijn kaaklijn ligt. Hoe weet je dat je echt stabiel bent? Als je schouderval voelt zonder te hoeven knijpen.
Coach-cue: “Eerst oorlijn, dan greep, dan schouder. In die volgorde blijf je licht en dodelijk.”
North-south Choke Setup Checklist
- 10 herhalingen per kant: arm onder nek, greep sluiten, oorlijn-walk, schouderval.
- Partner geeft drie soorten frames; jij corrigeert zonder krachtspurt.
Die drie frames zijn vaak zoiets als: een prayer-frame onder je borst, een elleboog in je heup, of een hand die jouw biceps wegduwt. Jij blijft kalm: elleboog buiten zijn frame zetten, ribben naar de mat ademen, en mini-stappen langs de oorlijn. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel misgaat wanneer je te vroeg de greep knijpt; tel eerst tot twee terwijl je schouder zakt. Laat je lat “hangen” in zijn nek en hou je heupen lager dan je schouders. Zo simpel is het.
Structuur die voor ons werkt tijdens open mat in Utrecht: blokjes van 60 seconden werk/20 seconden wissel, drie keer per kant. Scoorpunten alleen voor een duidelijke stilval van partner of een tap binnen het timeframe. Dat is wel handig om ego te parkeren en kwaliteit te meten in plaats van kracht.
Veiligheid En Communicatie
- Dit is een bloedchoke: druk op carotiden, geen nekwring.
- Vraag om helder tap-signaal en laat direct los.
- Train rustig op ademhalingsbeperking, niet op pijn.
Praat vooraf: “Tik hard, zeg tap, en tik desnoods op mijn rug.” Train partnerschappen, geen stunts. Houd je borst op de kaaklijn, niet op de keel; nekwringen laten we liggen. Bij twijfel reset je en begin je opnieuw, echt waar. Een heldere timer en een vaste volgorde van cues – oorlijn, greep, schouder – maken je north-south choke setup betrouwbaarder zonder drama. De kettingaanvallen komen later; nu gaat het om herhaalbare druk en veilige taps, maar dat is weer een ander verhaal.
Wie de north-south choke wil laten tellen, traint hoek, hoofdcontrole en lat-druk, niet alleen knijpkracht. Kies je ingang op basis van de reactie, loop naar de oorlijn en laat je heupen het werk doen. Combineer dat met gerichte drills en heldere veiligheidsregels en je choke blijft efficiënt in gi en no-gi, ook tegen defensief sterke partners. Simpel gezegd, consistentie wint. De feiten spreken voor zich.
