De verborgen waarheid achter takedowns voor BJJ die je coach niet altijd uitlegt

Takedowns voor BJJ vragen om slimme keuzes, veilige nekpositie en directe controle. Ontdek praktische instaps, combinaties en drills die werken in gi en no-gi, met technieken die scoren zonder onnodig risico op guillotine of scrambles.

Veel BJJ-beoefenaars beseffen niet hoe groot het gat is tussen een mooie instap en een veilige landing. Takedowns voor BJJ vragen om andere keuzes dan in judo of worstelen. Het is belangrijk om te weten hoe je nek beschermt, controle vasthoudt en direct in een dominante positie belandt. Wie dit beheerst, dicteert het tempo vanaf de eerste grip. De feiten spreken voor zich.

Grip, Balans en Houding voor Veilige Takedowns

Op de voeten win je met basis: houding, hoofdpositie en grip. Hou je ruggengraat neutraal, heupen onder je, kin ingetrokken en je hoofd net boven dat van je tegenstander. Werk naar inside position met je armen. Bescherm je nek tegen de guillotine door je schouder tegen zijn ribben of borstlijn te zetten wanneer je instapt, en blijf de lijn van je nek “kort” houden. In het spoor van de takedown wil je meteen naar controle, niet naar een wilde scramble.

Het punt is: je basis moet het werk doen, niet je ego. Eerlijk gezegd heb ik meer partijen gewonnen door een solide hoofdpositie en rustige voetplaatsing dan door explosiviteit. Kleine dingen, zoals je voorvoet licht naar buiten draaien bij een level change of je posture herpakken voordat je doorstapt, maken het verschil. Voor zover ik weet is dat de reden dat top-BJJ’ers in Nederland zoveel tijd in handfighting steken tijdens de warming-up. Het oogt saai, maar het voorkomt dat je in de eerste minuut een guillotine weggeeft. Waarom zouden we risico nemen als we eerst balans kunnen breken en dan pas schieten?

Takedowns voor BJJ voor beginners

Start met instaps die je fouten vergeven en direct naar controle leiden. In ons geval wil je varianten die je rustig kunt herhalen tijdens techniekdrill en situational sparring.

  • Ankle pick vanuit collar tie of mouwgreep, direct naar half guard of side control. Hou de grip vast tot je borst-op-borst sluit; dat is wel handig om frames te neutraliseren.
  • Knee tap vanuit underhook en hoofd aan de kaaklijn, afmaken met stap om de hoek. Denk aan schouder-rotatie om hem te kantelen.
  • Osoto gari met kraag-mouw, maar land met heupdruk en direct crossface. Als ik het me goed herinner is je buitenvoetlijn hier allesbepalend.
  • Snap down naar front headlock, vervolgens go behind naar rug of turtle-breakdown. Werk laag bij de elleboog om zijn arm te isoleren.

Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de beste beginnersreps draaien om: eerst balans breken, dan pas niveau wisselen, en eindigen met twee punten van controle (bijv. hoofd en heup) voordat je passeert. Zo simpel is het.

Takedowns voor BJJ met minimale kans op guillotine

  • Level change pas nadat je de neklijn hebt vrijgemaakt met handfighting.
  • Bij single leg: hoofd op de borst, schouder in de heup, elleboog dicht om de knie.
  • Vermijd lange, uitgerekte shots; werk hoekwissels en herstap vroeg.

Blijf denken: nek kort, schouders actief, en je blik langs zijn oor, niet naar de mat. Als je zijn pols even “plukt” voor je duikt, haal je de guillotine-trigger weg. Dwing je afwerking liever via hoek en druk dan via kracht, anders eindig je in een benauwde half guard met arm om je nek—maar dat is weer een ander verhaal.

Takedowns voor BJJ vanaf de clinch

Gebruik pummeling om inside control te winnen. Met een diepe underhook zijn knee tap, body lock naar outside trip en kouchi gari bijzonder veilig, juist omdat je hoofdpositie al goed is. In no-gi geeft een stevige collar tie je de hefboom om eerst te schudden, dan te vegen. Denk aan kleine stapjes: mini-pivot, heup tegen heup, en direct een frame breken zodra jullie landen. Straks duiken we dieper in entries die werken in gi en no-gi, want de keuze van grip en timing verschuift zodra je wel of geen stof hebt.

Entries die Werken in Gi en No-gi

Na grip, balans en houding komt de vraag: hoe stap je echt in zonder een wilde scramble te starten? Entries die zowel in gi als no-gi werken draaien om timing, het breken van de lijn en meteen doorstromen naar controle. Het punt is: je wil connectie houden met de heupen en de schouderlijn, zodat je niet hoeft te gokken op snelheid alleen.

Effectieve BJJ takedowns zonder gi

No-gi vraagt om plakkerige connecties: collar ties, wrist control, underhooks. Frictie komt niet uit stof maar uit hoofdpositie en drukwissels. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel misgaat omdat we te lang blijven hangen in de shot in plaats van de hoek te pakken. Kort en scherp werken dus.

  • Double leg met hoofd op de borst en stap buitenom, afmaken met hoekwissel en borst-op-borst controle. Denk: je voorhoofd onder zijn kinlijn, je voorste knie tussen zijn voeten, dan de hoek wisselen naar de sterke kant en direct naar een hoge underhook of body lock om guard pulls te verstoren.
  • Single leg high crotch naar running the pipe, direct doorstappen naar bovenlichaamcontrole. Als ik het me goed herinner gaat dit het lekkerst als je eerst zijn hoofd laat “knikken” met een mini snap, daarna de heuplijn optilt en de voet buiten je heup laat draaien. Eindig met een shelved leg of stap meteen naar side ride.
  • Collar tie naar ankle pick, waarbij je de voet licht lift en meteen over de knielijn kruist. Je trekt aan het hoofd, pakt de enkel laag, en rijdt diagonaal door. Dat is wel handig als reactie op een harde sprawl: hij trekt zijn heupen weg, jij jaagt de enkel en snijdt de hoek.

Takedowns voor BJJ met kraag en mouw

Met gi kun je preciezer off-balancen. Voor zover ik weet is het geheim hier consistente sleeve tension en richtingwissels die zijn heupen “vastzetten”. Waarom werkt diezelfde instap in no-gi ineens stroperig? Minder kazushi via stof; dus hier mag je juist de kraag laten praten.

  • De-ashi-harai na off-balance met kraagtrek en mouwduw, land in half guard met crossface. Trek de kraag diagonaal omlaag, duw de sleeve naar buiten en veeg de ontlaste voet. Meteen crossface en knie onder de heup parkeren om de sweep terug te voorkomen.
  • Kouchi gari wanneer de tegenstander achteruit stapt; bewaar sleeve tension om de heupen te sturen. Kleine haak, grote handen: je voeten doen het tikwerk, je kraag-mouw doet de val.
  • Sasae tsurikomi ashi met duidelijke richtingverandering, direct naar knee cut. Eerst trekken, dan blokken: je voorvoet stopt zijn stap, je kraag tilt, en je rijdt je knie in voor een stabiele cut.

Knee Tap en Ankle Pick Uitgelegd

Eerlijk gezegd zijn dit de twee entries die in onze academie het vaakst scoren, gi én no-gi. Ze zijn veilig voor de nek, kort in uitvoering en leiden naar dominante pinnen; maar neem het van mij niet aan, test ze in je volgende stand-up ronde.

  • Knee tap: win underhook en hoofdpositie, stap naar buiten, raak zacht de knie en draai je schouders om te kantelen. Je “duwt” niet de knie; je rolt zijn gewicht over zijn hak door je schouders te draaien en je heup in te prikken richting zijn zwakke hoek.
  • Ankle pick: trek aan de kraag of hoofd, pak de enkel laag, stap door en rij je gewicht diagonaal naar voren. In no-gi vervang je de kraag door een stevige collar tie. Cruciaal is dat je na de pick niet stopt: borst-op-borst en onmiddellijk naar een crossface of front headlock als hij turtle gaat, zo simpel is het.

In de volgende sectie kijken we hoe je deze instaps aanpast aan lengte en krachtverschillen, want dat is weer een ander verhaal.

Kleine en Grote Tegenstanders Slim Naar De Mat

Lengte en kracht bepalen niet wie er scoort; timing en richting wel. Kies lijnen die jouw lichaamstype versterken en vermijd krachtgevechten op de verkeerde plekken.

Het punt is: je kiest geen takedown omdat hij er stoer uitziet, je kiest ‘m omdat hij jouw hoek en jouw tempo ondersteunt. Een langere tegenstander laat vaak ruimte achter de heupen, een kortere tegenstander zet juist druk met het hoofd en duwt jouw frame plat. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste fouten gebeuren wanneer we de verkeerde richting blijven forceren. Draai dus de schouders van je tegenstander, niet alleen zijn hoofd. En als ik het me goed herinner uit de vrijdag-drill, was het het verplaatsen van onze voeten vóórdat we trokken dat alles liet vallen, echt waar.

Veilige Takedowns Voor BJJ Voor Kleinere Vechters

Als je lichter bent, wil je uit de lijn van hun kracht blijven en direct naar controle. Eerlijk gezegd loont het om een halve seconde langer te handvechten en pas in te stappen wanneer hun gewicht al zweeft.

  • Arm drag naar de rug, vervolgens matreturn met waist grip.
  • Foot sweeps na duidelijke off-balance in plaats van diepe shots tegen zwaardere tegenstanders.
  • Body lock naar outside trip, heupen dicht en hoofd aan de kaaklijn voor controle.

Bij die arm drag: houd je heupen dicht en breek hun houding met een kleine heupbump voor de matreturn. De body lock-trip voelt veilig omdat je hoofd aan de kaaklijn niet alleen hoofdpositie wint maar ook de guillotine uit het spel haalt. Werk met korte, herhaalbare instappen; dat is wel handig voor rounds waarin je minder explosief bent. En onthoud, land liever op zijcontrole-achtige hoeken dan recht in hun gesloten guard, maar dat is weer een ander verhaal.

Takedowns Voor BJJ Tegen Sterke Worstelaars

Tegen iemand met een zware sprawl ga je niet frontaal bewijzen hoe stoer je shot is. Waarom zou je vechten in hun sterke lijn als je ze ook kunt laten stappen en eromheen kunt lopen?

  • Minimaliseer frontale shots; gebruik snap down naar go behind of ankle pick in reactie op hun sprawl.
  • Werk met false attacks om reacties uit te lokken en scoor op de tweede instap.

Bij de snap down wil je hun hoofd onder je borstlijn houden en je ellebogen dicht, dan is de hoek naar de rug vanzelf open. De false attack is geen fop; het is een ritmebreuk die hun timing verpest. Stap klein naar buiten, laat ze reageren, en wissel direct van lijn voor de score. Voor zover ik weet werkt dit op de zaterdagochtend open mat net zo goed als in de finale, zolang je na de entry meteen vastklikt aan heup of rug.

Foot Sweeps Die Weinig Energie Kosten

Werk op ritme: trek-duw, stapwissel, veeg de voet die ontlast is. Denk aan de-ashi, kouchi en sasae. Met goede handpositionering forceer je een val zonder krachtverspilling.

Bij veegjes is off-balance alles. Eerst de bovenlijn laten “zweven”, dan pas de voet vegen die licht is; zoiets als een mini-pendel. Bij de-ashi wil je je mouw- of hoofdgrip gebruiken om de borst te draaien, zodat de heup niet kan recupereren. Kouchi voelt klein, maar als je knie zacht inwijkt en je heupen mee draaien, val je vaak direct in een stabiele half guard. Sasae is goud tegen grotere tegenstanders: blok de scheen, trek de schouder diagonaal en laat ze in jouw valrichting stappen. Moet je dan hard trekken? Nee, je houdt je frame strak en laat het tempo het werk doen; de rest is timing en richting, zo simpel is het.

Wedstrijdscore en Risicomanagement op De Voeten

In toernooien draait het niet om de mooiste worp, maar om punten en controle. IBJJF geeft twee punten voor een takedown als je minstens drie seconden boven blijft met zichtbare controle. Guard tellen ze ook als top, maar eerlijk gezegd voelt het beter om meteen half guard of side control te claimen. Het punt is: je takedownkeuze bepaalt of je scoort én of je daarna kunt domineren. Dus denk aan griphiërarchie, hoofdpositie en de lijn waarin je iemand verplaatst. Waarom een hero lift als een knee tap veilig twee punten oplevert?

“Eerst scoren, daarna stabiliseren, dan pas versnellen.”

Takedowns Voor BJJ Die Scoren In Wedstrijden

Betrouwbare, lage-risico instaps die vaak direct naar controle leiden, zijn goud waard op de mat.

  • Knee tap en ankle pick scoren betrouwbaar en leiden vaak direct naar half guard of side control.
  • Osoto varianten met stof geven duidelijke controle als je de heupen blijft volgen.

Bij de knee tap werk ik graag van collar tie + underhook of een stevige 2-on-1. Hoofd op de borst, stap buitenom en “ren naar de hoek” terwijl je de knie tikt; vaak land je al met je schouder op de heup. De ankle pick komt mooi uit een korte snap: trek het hoofd omlaag, laat hem terugveren en pak de enkel terwijl je bovenlichaam recht blijft om de guillotine te ontwijken. Osoto met kraag-mouw is wedstrijdvriendelijk: breek balans naar achter-buiten, sla de heupen door en blijf de heup volgen tot hij plat is; geen circus, wel controle.

Takedowns Voor BJJ Met Controle Naar Side Control

Landen is één ding, stabiliseren is wat de scheids ziet. Kleine details maken hier het verschil, echt waar.

  • Na de landing direct crossface en underhook, heupdruk en knieschild breken.
  • Koppel je finish aan een knee cut of backstep om de guardpass te versnellen.

Als ik het me goed herinner verlies je hier vaak tijd omdat je eerst “kijkt wat er gebeurt”. Niet doen. Crossface meteen diep, near-side underhook, borst op borst en je knieën breed voor basis. Breekt hij een knieschild, ga jij al naar knee cut; blijft hij klem, backstep naar reverse half en pin de verre heup. Dat is wel handig om snel side control te bevestigen en meteen door te bouwen naar mount of rug.

Meest Gemaakte Fouten Bij BJJ Takedowns

Fouten op de voeten kosten punten, energie en vaak zelfs positie.

  • Nek onbeschermd laten en in de guillotine lopen.
  • Diepe shot zonder hoekwissel, vastlopen onder de sprawl.
  • Geen plan voor de landing, direct terug in guard belanden zonder controle.

Bescherm je nek: kin ingetrokken, hoofd aan de borst of aan de kaaklijn, en hand klaar om de pols te pellen. Schiet je toch diep, wissel de hoek en kom direct naar de buitenkant van de heup, anders word je geplet. En heb altijd een landingsscript: waar komt je hoofd, welke heup pin je, wat is je eerstvolgende pass? Voor zover ik weet scoort IBJJF de takedown pas na stabiele controle; bij randgevalletjes krijg je hooguit een advantage. Straks bouwen we ketens zodat deze keuzes automatisch worden, maar dat is weer een ander verhaal.

Gameplan en Drills die Blijven Werken

Een gameplan voor takedowns voor BJJ hoeft niet fancy te zijn; het moet herhaalbaar zijn onder spanning. Het punt is: koppel een paar betrouwbare instaps aan jouw voorkeursgrip en voorkeurszijde en draai ze zó vaak dat je lichaam het zonder nadenken doet. Waarom twintig technieken onthouden als drie ketens volstaan? Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste beslissingen op de voeten komen uit ritme en timing, niet uit encyclopedische kennis. Echt waar, een simpele A-B-C-structuur met duidelijke triggers (hij stapt terug, hij pummelt terug, hij duwt) is goud. En ja, een head position regel—je voorhoofd onder zijn kaaklijn—maakt alles makkelijker, dat is wel handig.

Takedowns Voor BJJ Voor Judoka’s Die Overstappen

Als je uit judo komt, voelt het verleidelijk om groot te gooien. In BJJ maakt de guillotine echter snel korte metten met te rechtop staande houdingen en diepe overhooks zonder nekbescherming. Verplaats je focus naar controle na de landing en naar kraag-mouw varianten die je heupen veilig houden.

  • Lagere houding en heupen naar achter om guillotines te vermijden.
  • Meer nadruk op controle na de landing dan op amplitude; kraag-mouw naar gecontroleerde foot sweep in plaats van grote offers.

Als ik het me goed herinner was mijn grootste omschakeling: eerst nekveiligheid, dan voetpositie, pas daarna amplitude. Voor zover ik weet win je meer matches met kleine off-balances dan met offers waarbij je zelf onderop kunt eindigen, maar neem het van mij niet aan.

Combinaties En Ketens Voor Takedowns In BJJ

Werk met duidelijke vervolgkeuzes. Mis je A, schakel naar B zonder pauze. Bijvoorbeeld: mis je grote buitenhaak omdat hij terugveert, dan staat zijn gewicht vaak licht op de teen—dat is jouw moment.

  • Osoto naar kouchi wanneer hij terugveert.
  • Single leg naar switch of naar double als hij de voet wegtrekt.
  • Snap down naar go behind, of schakel naar ankle pick bij weerstand.

Kleine details tellen: bij de single leg hou je je oor strak tegen zijn ribben, knie op de buitenkant, en wissel hoek voordat je optilt. Bij de snap down wil je eerst een front head position claimen, dan pas de hoek rond de heupen. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat 80% van de finishes komt uit die tweede actie, niet uit de eerste instap.

Solo En Partnerdrills Voor Betere Instap

Je kunt dit mooi inblokken: 10 minuten level changes en penetration steps, 3 ronden pummeling met taak, en dan situationeel sparren vanaf front headlock. In ons geval werkt een simpele EMOM van 6 minuten goed: in de even minuten twee nette entries, in de oneven minuten één matreturn.

  • Penetration steps en level changes met strakke houdingslijn.
  • Pummeling rondes met opdracht tot knee tap of body lock finish.
  • Front headlock naar matreturns, focus op hoofd- en heupcontrole.

Hou de houdingslijn strak: kin in, heupen onder je, en je voorste voet licht actief. Zet een timer op 30/30: dertig seconden instappen zonder afmaken, dertig seconden met directe finish naar jouw sterke zijde. En als je partner slim framed met de near-side hand, wissel dan direct naar de ankle pick of een knee tap—klein hoekje, groot effect. Matreturns? Eerst de heup blokkeren, dan pas trekken; anders krijg je een scramble en dat is weer een ander verhaal. Zo simpel is het.

Wie de eerste meters op de voeten serieus neemt, zet de toon voor de rest van de partij. Met takedowns voor BJJ die je nek beschermen, punten opleveren en direct naar controle leiden, neem je minder risico en win je meer. Investeer in grip, hoekwissels en ketens, en test alles in live rondes. Simpel gezegd, dit is waar wedstrijden beginnen én vaak beslist worden.

Lars van Dijk

Lars van Dijk schrijft over Brazilian Jiu-Jitsu vanuit jarenlange mat-ervaring in Nederland. Gespecialiseerd in wedstrijdregels, positiewerk en praktische gear-keuzes voor grapplers. Traint in Amsterdam en deelt nuchtere analyses zonder franje.

Meer Lezen

Post navigation