Onthuld over-under pass details die je guardpass nu stabieler maken

De over-under pass wordt stabiel wanneer grip, hoofdpositie en heupdruk precies kloppen. Met deze praktische aanwijzingen en drills maak je je passing vandaag consistenter, minder vermoeiend en vooral voorspelbaar effectief voor zowel gi als no-gi.

Veel BJJ-beoefenaars beseffen niet hoeveel kleine keuzes de over-under pass maken of breken. Denk aan hoofdpositie, heupdruk en de volgorde van je stappen. Met een paar gerichte aanpassingen krijg je meer controle, minder scrambles en een nette afwerking. Hieronder vind je praktische aanwijzingen die je direct op de mat kunt testen en verfijnen.

Precisie In Grip, Druk En Timing Voor Moderne BJJ Passing

De basis van de over-under is helder: één arm gaat onder het been, de andere over het been. Je sluit je handen met een strakke gable grip, ellebogen smal tegen je ribben, hoofd geplaatst op het borstbeen of net onder de ribboog van je tegenstander. Heupen laag, rug recht, knieën actief op de mat voor verplaatsing en stabiliteit. Je passeert richting de onder-arm kant om de hoek te winnen en de triangle-lijn af te snijden. Het dichtstbijzijnde been “shelf” je op je schouder: denk aan je schouderpunt als een plank waar zijn hamstring op rust, zodat zijn knie naar zijn borst trekt en zijn heup minder vrij kan draaien.

  • Hoofdpositie bepaalt je lijn van druk en voorkomt triangles.
  • Schouders vooruit, heupen richting staartbeen voor gecontroleerde stapeldruk.
  • Voetenwerk in kleine schuifstapjes, geen grote sprongen.

Waarom passeer je naar de onder-arm kant? Simpel: die arm controleert de heuphoek en geeft je de veiligste route langs de knielijn. In ons geval wil je je buitenarm (de over-arm) actief op de heup houden, terwijl je onder-arm een rails vormt onder het bovenbeen. Het punt is: je bouwt een “tunnel” waar je hoofd en schouders door kunnen werken, zonder dat je midden in de guard blijft hangen. Als ik het me goed herinner, leerde ik ooit van een coach in Utrecht om je oor bijna tegen het borstbeen te “plakken” en niet te hoog te zitten; dat scheelt echt veel counters.

Het “shelfen” voelt in het begin onnatuurlijk. Je moet je schouder iets optillen, je elleboog smal houden en de hamstring naar je toe trekken met micro-aanpassingen. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de valkuil vaak is dat mensen te veel met de armen trekken. Gebruik je ribbenkast en je stap naar buiten om het been op de plank te houden, terwijl je gable grip de knielijn dichttimmert.

Over-under Pass Met Heupdruk

Rol je heupen subtiel in richting zijn staartbeen, alsof je je riemlijn onder hem schuift. Dat maakt je gable grip (sommigen noemen het de hekgreep) taaier en verdeelt de druk over je schouder en borst. Adem rustig: bij je in-stap adem je uit en laat je gewicht “zakken”, bij correcties adem je in om spanning te bewaren zonder te forceren. Een te grote inademing op het verkeerde moment tilt je heupen op, en daar profiteert een lenige guardspeler van. Dat is wel handig om te onthouden in sparring op zaterdagochtend.

Over-under Pass Details Voor No-gi

Zonder stof draait alles om armbanen, je hoofd-ankerlijn en het actief “kleven” met de schouder aan het dijbeen. Denk aan je hoofd als anker dat de borst en heupen van de tegenstander tempert; je schouder is de wig die de knie naar binnen duwt. Hou je onder-arm palm omhoog voor beter pummelen en hou je elleboog dicht, anders verliest de wig spanning. Voor zover ik weet werkt een lichte polsverplaatsing aan de over-arm kant goed om zijn heup te remmen, maar neem het van mij niet aan—test het in specifieke sparrondes.

Over-under Pass Gripkeuze In De Gi

Met gi heb je extra opties. Near-side broekspijp aan de binnenzoom geeft een directe trek op de voetlijn, wat shelfen stabieler maakt. De binnenkraag als anker aan de over-arm kant voelt soms als vals spelen, maar het is nu eenmaal toegestaan: trek de kraag naar je heup en sluit je elleboog. Wissel terug naar de gable grip zodra je rondstapt voor snelheid; te lang aan de kraag hangen kost je hoek. Soms is een mouwcontrole op de near-side arm net dat beetje extra—maar dat is weer een ander verhaal.

We gaan zo door op drukopbouw, hoofdpositie en voetenwerk, zonder te verzanden in details die we straks uitwerken, echt waar.

Precisie In Grip, Druk En Timing Voor Moderne BJJ Passing

De over-under pass wordt stabiel wanneer je druk, hoofdpositie en voetenwerk laat samenwerken. Hoofd iets schuin, blik naar de onder-arm kant; je kruint niet in het midden van de heupvouw laten zweven. Je schouderpunt fungeert als een wig in het dijbeen, terwijl je borst de heupen vastklemt. Ik denk dat het was tijdens een open mat in Utrecht dat ik leerde om mijn ribben letterlijk te “ademen” in de heupen van de ander: kleine uitademing, druk blijft, je armen blijven ontspannen. Het punt is: je schouderlijn sluit de heupen, je hoofd verankert de hoek, en je voetpunt drijft de hele constructie vooruit.

Kleine zijstapjes, teenpunt in de mat, en walk around in plaats van springen. Waarom risico nemen met grote sprongen als je met ritme en richting zelden uit balans raakt?

  • Schouderlijn als slot op de heup, niet op de knie.
  • Hoofd nooit midden in de heupvouw laten ‘zweven’.
  • Stap-zet-zet ritme om balans te behouden.

Zet je knie van de vrije arm dicht bij het stuitje, bijna tussen bil en mat geklemd. Dat blokkeert hun heupdraai en geeft je de tijd om rustig rond te lopen zonder te overcommiten.

Over-under Pass Tegen Frames En Kniekoppelingen

Als iemand stevig framet of de knieën koppelt, schuif je heup eerst een paar centimeter richting hun borst en trek je de pols aan jouw onder-arm kant licht naar je toe. Die micro-heupschuif is vaak genoeg om de ellebooglijn te breken; dat is wel handig. Voor zover ik weet werkt het nog beter als je tegelijk je hoofd een fractie lager onder de ribrand “wipt”, waardoor hun frame zwaarder voelt en traag wordt. Pummel vervolgens hun knie terug over je onderarm: denk aan de bovenarm als een rails waarover je hun knie terug naar binnen duwt, terwijl je andere hand de enkel kort aanraakt of de pols controleert. Stap-zet-zet, en je draait om de heup heen zonder te haasten. Als ik het me goed herinner zei mijn coach: “raak minder, controleer meer” – dus geen wilde handwissels, maar één stabiele ankerlijn.

Over-under Pass Met Zijstap En Stapel

Wil je de stapeldruk vergroten, schuif dan je knie onder hun bil en breng je heupen bewust naar voren. Je schouderpunt tilt het dijbeen als een hefboom; tegelijkertijd blijft je borst op de heupen gekleefd. Hoek je hoofd iets richting onder-arm kant en laat je tenen het werk doen: micro-zijstap, hielen licht, heupen rijden. Rondstappen en de benen naar de mat “gieten” voelt bijna alsof je water langs een rand laat lopen – rustig, onafwendbaar. Eerlijk gezegd merk ik dat een halve pas terug soms nodig is om weer goed te centreren voordat je de ronde afmaakt, maar neem het van mij niet aan: test het tijdens sparren. Vanuit een stevige stapel kun je ook switchen naar leg drag, maar dat is weer een ander verhaal.

Een stabiele over-under pass in moderne BJJ passing draait om die drie-eenheid: gecontroleerde druk, slimme hoofdpositie en ritmisch voetenwerk. Echt waar, als die kloppen, voelt elke guard ineens veel lichter.

Precisie In Grip, Druk En Timing Voor Moderne BJJ Passing

De over-under pass valt of staat met kleine details die je in het heetst van een scramble snel overslaat. Het punt is: één centimeter te veel ruimte en je tegenstander krijgt frames, knee shields of een triangle-set-up. In de vorige sectie hadden we het over hoe je druk en hoofdpositie opzet; hier zoomen we in op fouten die ik, als ik het me goed herinner, jarenlang zelf maakte. Eerlijk gezegd is het vaak geen krachtprobleem maar een lijn- en timingprobleem. Fix je lijnen en je voelt direct meer controle, echt waar.

  • Elleboog te wijd bij de onder-arm kant: trek de elleboog onder het dijbeen en herstel je gable grip.
  • Hoofd te laag op de buik: verplaats naar borstbeen of ribrand voor beter hefboomeffect.
  • Te vroeg om de heup heen draaien: eerst druk vastzetten, dan pas rondlopen.
  • Benenvang niet echt ‘geshelfd’: lift met je schouderpunt en houd de enkel gevangen met je bovenarm.
  • Triangle-risico door vrije hand buiten: houd je bovenarm geplakt en pummel terug naar binnenlijn.

Wat betekent dat concreet? Over die elleboog: zodra hij naar buiten glijdt, verlies je de “klem” rond de hamstring en wordt elke hip-escape meteen langer. Trek je elleboog actief onder de dij en sluit weer een gable grip (handpalmen tegen elkaar, geen duimen). Duw je onderarm iets omhoog richting de knieholte om de knie te “verstoppen”. Voor het hoofd: niet op de zachte buik, maar op de ribrand of het borstbeen. Daar heb je structuur. Je voelt dat je partner minder kan buigen en je schouder wordt een echte wig.

Met te vroeg draaien gooi je je gewicht van de lijn en geef je ruimte aan inversies. Fix eerst de compressie: borst vangt de heup, schouderpunt tilt de “onder”-dij, en dán kleine rondstapjes. Over die shelf: denk aan je schouderpunt als een krik. Til de hamstring iets op en “zet” het been op je bovenarm. Je bovenarm klemt de enkel alsof je een krant onder je oksel vastklemt; hand ontspannen, bovenarm doet het werk. Dat is wel handig tegen flexibele guards.

Kleine zijsprong: ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel triangle-entries ontstaan door één losse elleboog. Maar neem het van mij niet aan; check het in sparren en je ziet het patroon.

Voor triangle-veiligheid: je vrije arm blijft binnenlijn. Plak je bovenarm aan je ribben en pummel met korte bewegingen terug langs de binnenkant van de dij. Als de knie stijgt, ga niet paniekpassen; reset je hoofd op de ribrand, til de shelf opnieuw en vang de enkel nog strakker.

Druk eerst vast, dan lopen.

Over-under Pass Correcties Bij Veelgemaakte Fouten

  • Hoofd-lijn: ribrand/borstbeen, niet buik; blik naar de onder-arm kant.
  • Ellebogen in: onder-elbow onder de dij, gable grip dicht, bovenarm klemt de enkel.
  • Heupdruk: borst sluit de heup; schouderpunt lift voor de shelf.
  • Pas-stap-pas: mini-rondstapjes pas nadat de druk “vastklikt”.

Voor zover ik weet zijn dit de snelle tweaks die de over-under pass meteen stabieler maken. Straks koppelen we dezezelfde principes aan variaties tegen De La Riva en butterfly — maar dat is weer een ander verhaal.

Precisie In Grip, Druk En Timing Voor Moderne BJJ Passing

De over-under is geen trucje, het is een systeem. Kleine details in grip, druk en timing bepalen of je blijft hangen in frames of dat je stapeldruk opbouwt en netjes langsloopt. Het punt is: je moet kunnen schakelen tussen guards zonder je basis kwijt te raken. Ik bedoel dingen als je hoofd-anker verplaatsen, je binnenlijn terugwinnen en heel gericht de benen “verzamelen”. Klinkt eenvoudig, maar in de scramble vergeet je zo’n microstap, en dan start hun guard weer. Eerlijk gezegd is dit waar de meeste winst zit.

  • Open guard naar over-under: trek de enkels bij elkaar, één schep-onder (onder-dijgreep), één arm over en direct je hoofd anker tegen het borstbeen of ribrand. Laat hun heupen niet draaien voordat jij de enkels “in een bundel” voelt.
  • Collar-sleeve naar over-under: neutraliseer de sleeve met een korte polsstrip, pummel je onderarm terug naar de binnenlijn en schuif je hoofd naar het centrum. Vanuit daar pas de heupdruk aan voordat je rondloopt.

Soms is de entry niet “recht vooruit” en moet je een kleine omweg nemen. In ons geval kan dat betekenen dat je eerst een knie-line blokkeert met je borst, of even een mini-leg drag dreigt om de enkels vrij te krijgen. Dat is wel handig wanneer iemand sterke frames heeft met lange benen, zoals we in veel Nederlandse academies zien bij de langere blauw/paarse banden.

Over-under Pass Tegen De La Riva Guard

Stap je buitenvoet dicht bij hun heup, bijna teen-tegen-bil als ik het me goed herinner. Pummel de DLR-haak van je heup af met je elleboogheup-combo en vang meteen de onder-dijgreep. Je hoofd schuift omhoog naar het borstbeen; als je te laag blijft, krijgen ze weer hoek. Tegelijk “verzamel” je beide enkels: je bovenarm klemt de over-kant, je onderarm schept de onder-kant. Nu komt de timing: ga pas lopen wanneer je voelt dat hun knieën naar hun borst worden geduwd en de heupen op slot staan. Een klein detail dat vaak vergeten wordt is je schouderpunt iets liften zodat hun “vrije” voet geen nieuwe haak kan prikken. Voor zover ik weet is dat het verschil tussen blijven hangen en rondstappen alsof je over een drempel gaat.

Over-under Pass Tegen Butterfly Guard

Hou je heupen laag en je knieën naar binnen gedraaid. Neutraliseer één hook met je onderarm (vlak, niet snijden), en klem de andere knie met je borst. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat je hoofd net boven hun borst beter werkt dan op de buik bij sterke butterfly spelers. Zodra één hook echt dood is, schuif je naar stapeldruk: kin iets in, schouder richting hun knieën, en verzamel opnieuw de enkels. Loop rustig naar de “over”-kant; als ze armdrags dreigen, verplaats je hoofdanker één segment naar buiten en blijf je heup zwaar. Mocht de hook terugkomen, wissel kort naar een knee-cut dreiging en keer gelijk terug naar over-under—maar dat is weer een ander verhaal dat we zo meteen in de drills verder invullen. Echt waar: als je deze microverschuivingen voelt, lijkt butterfly ineens een open deur.

Precisie In Grip, Druk En Timing Voor Moderne BJJ Passing

Een stabiele over-under draait niet om brute kracht, maar om precisie: hoe je grijpt, waar je drukt, en wanneer je schakelt. Over-under pass details klinken klein, maar ze bepalen of je tegenstander rolt of blijft plakken. Eerlijk gezegd heb ik meer overwinningen geboekt door houdingen te verfijnen dan door nieuwe technieken te stapelen.

  • Shadow-steps met gable grip simulatie voor voetenwerk: loop je lijnen met een denkbeeldige heupdruk, gable grip vast, hoofd naar “enkellijn”. Werk links/rechts om je rondloop vloeiend te maken.
  • 1-minuut drukdrill: constant hoofd- en schouderankers houden. Laat een partner frames prikken; jij behoudt hoofd aan rib en schouder aan dij zonder de heupen te liften.
  • Positiespel vanaf halve over-under: start met één enkel al gevangen. Scoor pas als je de heupen van de guardspeler stilzet en de knieën naar dezelfde kant wijzen.
  • Chain-passing: als frames blijven, schakel naar knee-cut of leg drag. Dat is wel handig om arbitrage op de wedstrijdmat te vermijden; je tempo blijft hoog.

Over-under Pass Overgang Naar Mount Of Side Control

Het sleutelbeeld is “gieten”: je “giet” de benen naar de mat door je borst over de knieën te laten rollen en je onderarm de binnenknie te laten begrenzen. Hoofd blijft laag, wang aan de buikspier, schouder zwaar op de dij. Zet direct de crossface vast met je elleboog diep naar de mat, hand onder het achterhoofd. Nu verschuif je heupen micro-links of -rechts tot beide knieën van je tegenstander dezelfde kant op wijzen.

Als de onder-knie vastzit onder jouw heup, maak een korte heupwissel naar mount: knielijn over zijn dij, teenlijn breed, knieën laten “bijten”. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de hoek van je hoofd (richting zijn borstbeen) hier meer uitmaakt dan de kracht van je armen. Komt de onder-knie vrij of krijg je geen knie-lijn, kies dan gecontroleerd voor side control: knie naar de heup, tweede knie bij de schouder, crossface aan, underhook veilig. In ons geval loont het om twee tellen te wachten tot de benen passief worden voordat je je punten claimt, maar dat is weer een ander verhaal.

Over-under Pass Timing En Drills Voor Competitie

Start je entry zodra de enkels loskomen. Waarom wachten? Hand op enkel, andere arm schept onder, hoofd meteen naar het anker. Breekt je grip, reset naar het midden en herpak; liever centraal regrippen dan kleven aan de rand en straf krijgen.

Werk met korte, explosieve sets om je entry-timing te trainen: 15–20 seconden sprints, drie herhalingen, partner wisselt guardreacties. Daarna lange druksets van 3–4 minuten met score-focus, precies zoals op een NK-ronde voelt. Het punt is: wissel ritme. Explosief om de enkels te verzamelen, langzaam en zwaar om de stapeldruk te laten “sink-in”. Voor zover ik weet helpt het om op open mat op zaterdag nog één extra ronde te doen waarin je alleen reset en opnieuw binnenkomt, echt waar. Zo kalibreer je je startmoment en houdt je passing onder stress stabiel. Dat was het dan.

De over-under pass draait om kleine, repeteerbare keuzes. Wie de volgorde van grip, hoofdpositie en heupdruk beheerst, passeert met minder energie en meer zekerheid. Oefen kort, vaak en doelgericht, en je merkt het verschil direct in sparren. Simpel gezegd.

Lars van Dijk

Lars van Dijk schrijft over Brazilian Jiu-Jitsu vanuit jarenlange mat-ervaring in Nederland. Gespecialiseerd in wedstrijdregels, positiewerk en praktische gear-keuzes voor grapplers. Traint in Amsterdam en deelt nuchtere analyses zonder franje.

Meer Lezen

Post navigation