Veel BJJ-beoefenaars focussen op kracht bij de rear naked choke, terwijl kleine aanpassingen in hoek, contactpunten en timing veel belangrijker zijn. In dit artikel staan de praktische details die je afmaker meteen betrouwbaarder en veiliger maken.
Veel BJJ-beoefenaars beseffen niet hoe veel kleine details bepalen of een rear naked choke echt dichtgaat. Het is geen kwestie van brute kracht, maar van lijnen, drukpunten en controle. In duidelijke stappen, zonder opsmuk, leggen we uit wat werkelijk werkt. Van gripkeuze tot veiligheid, met tips die je vandaag al kunt toepassen. Simpel gezegd.
Mechanica Van De Rear Naked Choke Begrijpen
De rear naked choke is in essentie een bloedchoke: je comprimeert de halsslagaders met biceps en onderarm, terwijl je het hoofd controleert. Denk in lijnen: je elleboogplooi wijst naar het midden van de borst, je onderarm ligt schuin onder de kaaklijn, je schouders knijpen naar elkaar toe. Goed aangezet is bewustzijnsverlies meestal binnen enkele seconden.
- Ellebogepositie midden achter de keel, niet te laag op het sleutelbeen.
- Drukverdeling via biceps en radiusbot, niet via de keel.
- Schouderwerk trek je schouders naar beneden en naar elkaar voor de afsluiting.
- Hoofdcontrole je kaak tegen hun achterhoofd voorkomt head-rotation escapes.
- Veiligheid knijpen zonder rukken, partner tikt op tijd en je laat direct los.
Waar het vaak misgaat, is de lijn van je elleboog. Als ik het me goed herinner was mijn grootste doorbraak: elleboog wijst naar hun borstlijn, niet naar de mat. Zo vergrendel je de carotis, terwijl je keelvrij laat. Het punt is: je maakt geen nek-crank, je sluit ruimte weg. Voel je dat je vooral keel pakt, check dan je polsrotatie en trek je schouders omlaag, alsof je je schouderbladen in je achterzak stopt.
Rugkracht stuurt alles. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste mensen te veel met de armen knijpen en te weinig met de rug verlengen. Denk aan een lange borstlijn en een mini-row met je lats. Adem uit als je sluit; dat is wel handig om de laatste millimeter compressie te krijgen zonder te forceren. Nou, en vergeet je hoofd niet: je kaak licht tegen hun achterhoofd, zodat ze niet weg kunnen draaien.
Tip van de mat: stel je voor dat je onderarm een wig is onder de kaak en je biceps een zachte muur is tegen de andere kant. Wig en muur, niet schaar en keel.
Waarom verlies je soms druk wanneer iemand de kin verbergt? Vaak omdat je arm te horizontaal ligt. Breng een kleine diagonale hoek terug, alsof je onderarm van hun kaaklijn naar hun tegenoverliggende sleutelbeen wijst. En laat je schouderpunt zakken; die milde schouder-depressie voegt verrassend veel afsluiting toe, echt waar.
Hoe Werkt Een Rear Naked Choke Stap Voor Stap
- Seatbelt vast, borst aan rug, hoofd naast hun oor.
- Val naar de choking side en bevestig tweede hook of body triangle.
- Schuif de onderarm onder de kaak, elleboog naar borstlijn.
- Verberg de choking hand, pak biceps en plaats de vrije hand op je eigen schouder of achter hun hoofd.
- Knijp met rug en schouders, adem uit bij het sluiten en houd de borstlijn lang.
Een klein detail dat vaak over het hoofd wordt gezien: je heupen. Kantel je heupen licht naar de choking side zodat hun schouderslijn breekt; dan hoeft je arm minder te werken. In ons geval op de mat in Nederland trainen we veel met hooks, maar als iemand lang is kan een body triangle stabieler zijn voor die laatste drie seconden. Werk rustig: microverplaats je onderarm, zet je schouders en verleng de borst. Hard trekken helpt zelden; gecontroleerd vergrendelen wel. Gripkeuzes en variaties komen zo nog aan bod, maar neem het van mij niet aan—check in sparren hoe snel die carotis dicht gaat zodra je lijn, schouders en hoofdcontrole kloppen. Dat was het dan, tot de volgende nuance, maar dat is weer een ander verhaal.
Gripkeuzes En Afmaken Zonder Stress
Twee hoofdroutes: de figure four met biceps-grip en hand op schouder of achter het hoofd, en de palm to palm variatie voor korte ruimte of wanneer de kin verdedigd wordt. De beste afmaker voelt stabiel, niet gehaast.
Het punt is: je wilt een afmaker die vanzelf dichtvalt, niet eentje die je erdoorheen moet duwen. Denk aan finesse boven kracht, adem uit, laat je schouders zakken en laat je rug het werk doen. Als ik het me goed herinner zei mijn coach iets als “wacht tot je schouders klaar zijn, dan pas knijpen” — dat is wel handig. Waarom forceren als het ook met finesse kan?
Handpositie En Polscontrole Bij De Rear Naked Choke
- Polsflexie kantel de pinkzijde licht in voor scherpe druk via het radiusbot.
- Duim neutraal geen open webspace laten die kan worden gepakt.
- Verberg je hand achter hun schouder of onder de kaaklijn, hoofd als derde hand.
- Elleboogrichting trek de elleboog naar je navel, niet naar buiten.
Die kleine polsflexie geeft je dat harde randje van het radiusbot, precies wat je nodig hebt als er weinig ruimte is. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel mensen te veel supineren; draai juist miniem naar binnen en houd de onderarm lang. Duim neutraal betekent dat je geen grote opening toont waar ze hun vingers in kunnen haken om te strippen. Verstop de choking hand: achter hun schouderblad, of laag onder de kaaklijn, terwijl je je hoofd tegen het achterhoofd “plakt” als een derde hand die alles verzegelt. En die elleboog? Richt hem naar je navel, zo koppel je je lat en rug aan de choke in plaats van te “curlen”. Zo simpel is het.
Variaties Palm To Palm En Figure Four Bij De Rear Naked Choke
- Palm to palm ideaal als de kin omlaag is of weinig ruimte, combineer met nekbuiging en schouderdruk.
- Figure four maximale afsluiting wanneer de onderarm diep zit, gebruik hoofdcontrole om het vluchten te beperken.
- Short choke wanneer de kin dicht is; focus op kaaklijn-rotatie en schoudercompressie zonder te cranken.
De palm to palm (gable grip) is je werkpaard wanneer de kaak dicht zit. Houd je knokkels compact, polsen recht, trek hun hoofd klein door lichte nekbuiging terwijl je je schouder in de zijkant van de nek laat “zinken”. Vaak opent dat nét genoeg ruimte om door te glijden naar een diepere positie. Eerlijk gezegd voelt dit rustiger dan rukken aan de kin, en je partner blijft heel.
Komt je onderarm uiteindelijk diep, dan schakelt de figure four naar die stabiele, gecontroleerde afsluiting. Hand op je eigen schouder of achter hun hoofd, maar niet duwen op hun kruin; laat je schouders samenkomen en houd de borstlijn lang. Voor zover ik weet is het geheim dat je eerst de omkadering sluit (hoofdcontrole, hand verbergen), en pas daarna de druk opbouwt. De short choke is je nette alternatief als de kin “dichtspijkert”: draai de kaaklijn weg met je onderarm en laat je schouder comprimeren zonder te wringen. Echt waar, dit wint rollen zonder drama.
Straks gaan we dieper in op controle met hooks of body triangle; goede gripkeuze maakt die beslissingen makkelijker. Een stabiele grip geeft je tijd, en tijd is in BJJ vaak de echte submission. Maar dat is weer een ander verhaal.
Controle Met Hooks Of Body Triangle
Controle wint wedstrijden. We weten het allemaal, maar de kleine rear naked choke details maken of je iemand echt vastzet of dat ze wegglijden. Seatbelt blijft leidend: navel achter hun ruggengraat, borst geplakt en je hoofd als wig. Het punt is: wie de heuplijn en de hoofdlijn controleert, dicteert het spel, echt waar.
Over hooks: ik wil mijn hielen actief aan de binnenkant van de dijen, tenen geflecteerd, knieën iets open om de heupen te klemmen. Waarom die knieën open? Je sluit hun heup-rotatie af zonder je eigen mobiliteit te verliezen. Als ik het me goed herinner, leerde ik ooit om steeds het bovenste been te “zweven” zodat ik direct kan wisselen wanneer ze naar de chokekant rollen. Kruis je enkels nooit voor de tegenstander; dat is vragen om een pijnlijke enkelhefboom. En houd je knieën niet te breed: je verliest knijpkracht en ze wringen de heup vrij.
- Seatbelt blijft leidend, navel achter hun ruggengraat, knieën geklemd.
- Hooks hielen actief aan de binnenkant van de dij, knieën open om de heupen te klemmen.
- Body triangle sluit pas als je heup hoger is dan hun heup en je knie veilig achter hun ribben zit.
- Hoofdlijn je neus wijst langs hun oor, borst blijft geplakt.
De body triangle gebruik ik wanneer iemand wild verdedigt of handfighting blijft winnen. Sluit hem pas als jouw bovenste heup hoger is dan hun heup en je “slotknie” achter de ribben rust; anders drukt hij op je enkel en breekt hij je driehoek open. Ik draai de sluitvoet het liefst achter de knieholte van mijn andere been, hiel naar beneden. Voor zover ik weet vermindert dat de druk op je eigen enkel. Check veiligheid: voel je partner ademen en laat klein beetje druk los als het chaotisch wordt. Dat is wel handig om controle te behouden zonder kaartenhuis-effect.
Hoofdlijn is vaak onderschat. Ik wil dat mijn neus langs hun oor wijst en mijn hoofd klem tegen hun slaap blijft. Zo “vergrendel” je hun neklijn en winnen jouw schouders de richting. Klein detail: breng je onderrug iets hol en kantel je heupen om hun schouderlijn te buigen. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat dit de grootste fuga’s uitschakelt, zeker wanneer ze naar de niet-chokekant willen draaien. Nou, overdrijf het niet; we willen controle, geen cranks.
Body Triangle Of Hooks Bij De Rear Naked Choke Keuzehulp
- Meer controle nodig kies body triangle.
- Meer hoekwissels nodig kies hooks.
- Ondersteuner trekt aan je enkel wissel snel naar body triangle of stap over naar top-mount.
Met hooks kan ik makkelijk naar de chokekant “vallen”, mijn heupen bijstellen en de borst geplakt houden. Met body triangle immobiliseer je de gordel, wat afmaken kalmer maakt, zeker als de kin omlaag is. Eigenlijk is het een kwestie van tempo: hooks voor jagen en herpositioneren, triangle voor vastzetten en uitknijpen. Volgende stap is koppelen met ingangen uit turtle, mount en staand, maar dat is weer een ander verhaal. Vergeet in elk geval niet: eerst seatbelt zeker, dan pas jagen op de kin – de rest bouwt daarop voort.
Ingangen En Koppelingen Vanuit Veelvoorkomende Posities
Waarom eerst de seatbelt? Omdat je dan de rug behoudt terwijl je handen werken. Het punt is: als je eerst op de kin jaagt, geef je vaak heup- en schouderhoek weg en ben je zo weer aan het scramble’n. In onze trainingen bij de club merk je het meteen; als ik het me goed herinner was iedere stabiele afmaker het resultaat van een snelle seatbelt, heup achter hun heup, borst gelijnd met hun ruggengraat. Eerlijk gezegd is dat de saaiste maar meest betrouwbare gewoonte die je jezelf kunt aanleren.
Betrouwbare ingangen komen uit turtle, side control naar rug, mount back takes en staande bodylock naar mat return. Leg steeds eerst de seatbelt vast, dan pas jagen op de kin. Vanuit side control is het vaak een kwestie van schouderdruk op hun kaak, hoofd isoleren en met de knieën doorstappen naar de rug, maar dat is weer een ander verhaal. Hier zijn de drie ingangen die ik het meest koppel in sparren:
- Turtle schuif de bovenste haak in, val naar choking side, head-tilt en arm dieper.
- Mount naar rug high mount, arm over arm, schouderval en direct seatbelt.
- Staand mat return met heupblokkade, land met borst aan rug en sluit de tweede hook.
In turtle werkt een kleine head-tilt alsof je hun kin in je ellebooglijn giet. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat het vooral is omdat de wervelkolom dan geen rotatie meer heeft. In mount is het “arm over arm” (denk gift wrap-gevoel) en meteen je gewicht via een schouderval laten glijden, dat is wel handig om de rug over te nemen zonder ruimte te geven. Staand gaat het om timing: bodylock, voeten scharen, gecontroleerde mat return en je landt al half gesponnen op de rug. Voor zover ik weet is dat de veiligste route voor no-gi.
Rear Naked Choke Zonder Gi Tips Voor Beginners
- Grip discipline handen plakken aan je eigen lichaam, geen losse vingers.
- Schouderdruk trek schouders omlaag om slippen te voorkomen.
- Zweetmanagement werk vroeg aan hoek en hoofdcontrole voordat het gladt.
Als je koppelt, denk in korte ketens: ingang, seatbelt, hook logica, hoofdcontrole, dan pas afmaken. Mis je het moment om de kin vrij te maken, wissel van hoek in plaats van trekken met de armen. Ik weet niet hoe jij erover denkt, maar millimeterwerk aan de pols geeft vaak meer resultaat dan brute kracht.
Overstappen Naar Armbar Wanneer De Rear Naked Choke Niet Lukt
- Verlies je de kinlijn, trap de bovenste arm en schuif naar armbar aan de valzijde.
- Behoud de heuplijn met je dichtstbijzijnde hook, knieën klemmen, heupbrug.
- Komt de tegenstander op de knieën, maak de rug opnieuw of schakel naar triangle vanuit de rug.
Maar neem het van mij niet aan: test dit in positiesparren, één minuut per startpositie, hoge intensiteit. Straks gaan we defensies lezen en op jouw voorwaarden sluiten; daar wordt je rear naked choke echt klinisch van.
Defensies Lezen En Afronden Met Controle
Goede tegenstanders gaan instinctief twee-tegen-één op je choking hand, trekken de kin omlaag en schuiven de heupen weg om de ruglijn te breken. Het punt is: jij hoeft niet harder te trekken, je moet slimmer lezen. Zodra ze overcommitten aan die twee-tegen-één, swim je je onderarm dieper, wissel naar een short choke (palm-op-biceps of palm-op-schedel) en sluit je ellebooglijn tegen hun kaakhoek. Gaat hun kin omlaag? Dan plaats je je top-hand als hoofdhaak achter hun schedel, trek de kruin naar jou toe en rol je pols micro naar ulnar deviatie. Eerlijk gezegd win ik meer met rust en timing dan met kracht.
Als ze de heup wegschuiven, klem dan je knieën om hun bekken en trek hun schouderlijn naar je borst. Je rug blijft lang, schouders laag, borst achter hun achterhoofd als een wig. Waarom forceren als je met kalme druk wint?
Fouten Die De Rear Naked Choke Doen Mislukken
- Elleboog te laag druk op de keel in plaats van de halsslagaders.
- Losse seatbelt jagen op de kin zonder rugcontrole.
- Te veel armkracht in plaats van schouders en rug.
- Geen hoofdcontrole waardoor ze wegdraaien.
Corrigeer door je elleboogpunt te richten naar de punt van hun borstbeen en vervolgens te liften tot je voelt dat de kaakhoek gevangen is. Trek de schouders omlaag (scapula-depressie) en knijp de ellebogen naar elkaar, niet naar achter. Voor zover ik weet geeft 5 mm polsrotatie soms meer dan 20% extra druk, ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat het zoiets was uit een seminar in Utrecht.
Veiligheid En Tap Etikette Bij De Rear Naked Choke
- Tik op tijd hand, voet of verbaal, en partner laat direct los.
- Geen rukken bouw druk geleidelijk op.
- Coach je partner bij beginners, leg rustig uit wat er gebeurt.
In ons geval op de mat in Amsterdam benoemen we altijd: geen kin-cranks bij beginners, focus op bloedchoke. Laat na de tap nog een tel spanning loskomen, dan pas positie resetten. Klinkt saai, maar dat is wel handig voor lange trainingsweken.
Ademen En Drukopbouw Bij De Rear Naked Choke
- Uitademen bij sluiten geeft extra compressie en ontspant je schouders.
- Temporeer eerst positie, dan druk, dan afmaken.
- Micro-aanpassingen millimeters aan pols en elleboog geven meer dan 20% extra druk.
Ik tel vaak stilletjes: eerst 3 tellen stabiliteit (heupen zwaar, hoofd gevangen), dan 2 tellen micro-aanpassing (pols draaien, elleboog knijpen), dan 1 tel voor het sluiten. Als ik het me goed herinner leerde ik om mijn borst licht te liften terwijl ik uitadem: je armen blijven ontspannen maar de choke sluit als een deurveer, echt waar.
Verdedigen Tegen De Rear Naked Choke Vanuit Turtle
- Twee-tegen-één op de choking pols, elleboog naar beneden.
- Schouder in de kaak draai naar de veilige zijde en parkeer een knie tussen jullie in.
- Herwin heuphoogte sta op met hand-steun en draai naar guard of half guard.
Als aanvaller lees je dit patroon: voel je dat hun knie tussenkomt, trek hun hoofd terug naar je borst en stap met je buitenste hak over hun arm om de arm te vangen. Probeert hij op te staan met hand-steun, breek de post met je top-hand en laat je heup zakken als een anker. Soms is de rug opnieuw maken slimmer dan halsstarrig knijpen, maar neem het van mij niet aan—probeer het maandag in sparren en voel het verschil, maar niet ten koste van veiligheid, dat spreekt.
Wie de basisprincipes van lijn, druk en controle begrijpt, maakt de rear naked choke keer op keer af zonder te forceren. Werk rustig, bescherm je trainingspartner en blijf de kleine details onderhouden. De beste afmaker voelt eerder onvermijdelijk dan spectaculair. Dat is de realiteit.
