Duidelijke BJJ terminologie voor op de mat. Van guard tot kimura, met herkomst, cues en praktische tips. Voor beginners én gevorderden die sneller willen schakelen tijdens drills en sparren. Simpel gezegd, dit is je compacte referentie.
Het is belangrijk om te weten wat je coach precies bedoelt als je sneller wilt leren. Deze BJJ terminologie woordenlijst legt posities, submissions en bewegingen uit in duidelijke taal. Je ziet meteen waar Portugese en Japanse termen vandaan komen en hoe je ze toepast tijdens sparren. Dat scheelt misverstanden en levert betere rondes op.
Waarom Taal Je BJJ Versnelt
Ik zie het elke week in de academy: iemand hoort “meer pressure” of “betere base” en knikt, maar het lichaam doet iets anders. Het punt is: taal bepaalt wat je lichaam als eerste probeert. Eén woord stuurt heuphoek, richting en timing. Eerlijk gezegd merkte ik pas verschil toen ik termen ging gebruiken zoals mijn coach ze bedoelde, niet zoals ik dacht dat ze waren. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat we vaak langs elkaar heen praten, zeker als het tempo in de les hoog ligt.
Hoe vaak heb je een cue gehoord en pas tijdens sparren begrepen wat ermee bedoeld werd? In een drukke avondles in Utrecht of Rotterdam is heldere taal goud waard; dat scheelt weken zoeken.
BJJ Terminologie Woordenlijst Voor Beginners
- Positie De plek van jouw lichaam ten opzichte van je tegenstander en de controle die daarbij hoort.
- Controle Hoe je iemands heupen, schouders en hoofd beperkt in beweging.
- Frames Structuren met armen/benen om ruimte te creëren en druk te weerstaan.
Als ik het me goed herinner riep mijn eerste coach constant “frames eerst, dan heupen verplaatsen”. Klinkt simpel, maar zonder deze woorden in je systeem ga je toch trekken in plaats van structureren.
BJJ Termen Uitleg In Simpele Taal
- Base Stabiele houding met lage heupen en balans in alle richtingen.
- Pressure Gericht lichaamsgewicht inzetten om de ander te vermoeien en fouten te forceren.
- Kuzushi Japanse term voor off-balancing; iemand uit balans brengen vóór je aanval.
In de gi-klasse hoor je vaak “lage heupen, knieën breed” voor base; in no-gi klinkt het eerder “hoofdlijn naar het centrum, gewicht door je borst”. Zelfde idee, andere woorden, andere focus.
Brazilian Jiu-Jitsu Woordenlijst Met Voorbeelden
- Tori Degene die de techniek uitvoert.
- Uke Degene die de techniek ontvangt.
- Grip Hoe en waar je vastpakt aan gi of lichaam; grip bepaalt richting en controle.
In drills op maandag: tori zet de knee cut, uke bouwt frames en herstelt. Spreek dit af en de rondes lopen vloeiender, echt waar. Zeg ook welk type grip je zoekt: mouw/kragen-grip vs. pols/hoofdkraag in no-gi, zoiets als “rechter kraag, linker mouw, trek-linie diagonale hoek”.
BJJ Woordenboek Posities En Submissions
- Gi Pak met kraag en mouwen waarop je kunt grijpen.
- No-gi Trainen zonder gi; meer nadruk op clinch, underhooks en hoofdcontrole.
Wissel je tussen gi en no-gi in dezelfde week? Benoem je schakelaars. “Van kraag-sleeve naar twee-onderarmen-controle” is dat is wel handig als je brein snel moet omschakelen tussen trainingen in Amsterdam en een open mat in Den Haag.
Grappling Termen Uitleg Voor No-Gi
- Underhook/Overhook Armcontrole onder of over de arm van de tegenstander voor dominantie.
- Front headlock Hoofd- en nekcontrole om aanvallen of scrambles te sturen.
Eigenlijk geeft een underhook je heup-lijn en hoek voor de finish; de front headlock stuurt tempo en richting. In ons circuit hoor je vaak “win de underhook, dan pas schieten” — eerst balans, dan explosie, maar dat is weer een ander verhaal.
Als je deze BJJ terminologie woordenlijst actief gebruikt tijdens het coachen en sparren, ga je merken dat je sneller exact doet wat bedoeld wordt. Dan wordt kiezen tussen aanval en verdediging minder vaag en voelt timing ineens logisch aan.
Posities En Controle Eerst Begrijpen
Als je een aanval kiest zonder de positie te snappen, voelt het vaak alsof je tegen een muur duwt. Coaches praten daarom in duidelijke cues: heupen, hoofdcontrole, knieën, hoek. Het punt is: eerst vergrendel je de positie, dán ga je voor de kill. Dat klinkt streng, maar het scheelt je maanden aan geklungel, echt waar.
Geen fancy naam redt je als je heupen verkeerd liggen.
Top of bottom maakt niet uit; het gaat om lijnen. Heuplijn, schouderlijn, knielijn. In mount bijvoorbeeld draait alles om druk via je dijen en het verplaatsen van je gewicht wanneer hij brugt. In side control is het die ene schouder onder zijn kaak die hem vastpint. Guard voelt vrijer, maar ook daar dicteer je afstand via grips en voetplaatsing. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel Nederlanders, zeker in no-gi, te vroeg naar een submission grijpen en de heuphoek vergeten; ik deed dat althans vaak op open mat in Utrecht. Eerlijk gezegd leerde ik het pas toen een coach zei: “lees eerst de heupen, dan de nek”.
BJJ posities en submissions lijst om te printen
- Guard Jij onder, benen tussen jou en de ander. Varianten: Closed guard, Open guard, Half guard, De La Riva, Spider, Butterfly. Cue: heuphoek, grips, voetplaatsing.
- Side control Boven, dwars over borst. Cue: hoofd- en heupcontrole, schouderdruk.
- Mount Boven op de romp met knieën op de grond. Cue: knieën knijpen, heupen laag.
- Back control Rugcontrole met haken of body triangle. Cue: één arm onder de kin, schouder achter hoofd.
- North-south Boven het hoofd van je tegenstander. Cue: heupen laag, omklemmen van schouders.
- Knee on belly Knie op buik/solar plexus. Cue: actief voetwerk, lijn veranderen als hij draaft.
- Turtle Tegenstander op knieën/ellebogen; aanvallen met hooks, crucifix of front headlock.
Deze BJJ terminologie woordenlijst voor posities helpt je sparrondjes te structureren: eerst stabiliseren, dan verbeteren, dan pas aanvallen. In ons geval betekent dat soms even “stilstaan” in side control terwijl je de juiste diagonale druk zoekt. Dat voelt passief, maar dat is wel handig om zijn frames te breken en een clean transition te maken. En ja, soms is een micro-aanpassing – je knie vijf centimeter in- of uit – het verschil tussen controle of scramble.
BJJ techniek namen gids voor trainingen
- Guard retention Terugwinnen/vasthouden van guard bij passeerdruk.
- Guard pass De benen passeren naar een dominante positie. Voorbeelden: knee cut, toreando, over-under, stack pass, leg drag.
- Transition Overgang tussen posities met behoud van controle en balans.
Een kleine tip uit de wedstrijdtraining in Rotterdam: koppel elke pass aan een vast ankerpunt. Knee cut? Denk aan schouder onder de kaak en je buitenknie die de heuplijn blokt. Leg drag? Heupen schuin, enkels kruisen achter zijn billen, dan pas naar side. Ik denk dat het was John Danaher die zei dat je controle “in lagen” bouwt, zoiets als: grip, hoek, druk, pas dan beweging. Maar neem het van mij niet aan; test het tijdens drilling met een timer van 30 seconden per laag. Submissions komen erna. Die fileer ik in het volgende stuk zonder ruis, maar dat is weer een ander verhaal.
Submissions Zonder Ruis
Technieken heten vaak naar de uitvinder of het effect. Begrijp de kernprincipes en je herkent variaties sneller.
Na posities en controle komt het stukje afmaken. Het punt is: als de structuur klopt – isolatie, hoek, druk – dan doet de precieze naam er minder toe. Eerlijk gezegd heb ik meer geleerd van het voelen van spanning op een gewricht dan van het stampen van namen. In de trainingen in Nederland hoor je vaak een mix van Engels en Portugees door elkaar; prima, zolang je de kern begrijpt. Voor zover ik weet werkt elke goede submission volgens dezelfde bouwstenen, maar dat is weer een ander verhaal.
BJJ Termen Uitleg Bij Submissions
- Armbar Hyperextensie van de elleboog met heuplijn; denk aan duimrichting.
- Triangle choke Driehoek met benen om nek en arm; hoek maken en hoofd naar knie trekken.
- Rear naked choke Mata leão; arm onder de kin, schouders knijpen, hoofd controleren.
- Guillotine Nekverstrikking vanuit front headlock; polspositie en heupdruk bepalen de finish.
- Kimura Schoudercontrole met dubbele polscontrole; gebruikt voor submit én sweep/pass.
- Americana Schouderklem in tegengestelde richting van kimura.
- Omoplata Schouderklem met de benen; hoek draaien en heupen vooruit.
- Bow and arrow choke Rugchoke aan kraag; trek-richtingsprincipe als een boog.
- Ezekiel choke Sleeve-choke met onderarm; vooral effectief vanuit mount of inside guard bij verrassing.
- Wristlock Polsbuiging; kleine hefboom, correcte timing.
- Lower body Straight ankle lock, knee bar, heel hook (let op regels van je bond/klasse).
Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat de meeste bonden in de lagere klassen heel hooks nog beperken; check dat even voordat je losgaat. Kleine cues maken alles: bij de armbar de duim naar het plafond, bij de triangle je kuit achter de nek dieper kruisen en echt de hoek zoeken. Hoe vaak heb je een bijna-RNC gemist omdat je het hoofd niet vastpinde? Als ik het me goed herinner, mislukte mijn eerste omoplata omdat ik niet naar de juiste hoek draaide en mijn heupen lui bleven. “Hoek en heupen eerst” op je BJJ terminologie woordenlijst plakken is dat is wel handig.
Brazilian Jiu-Jitsu Woordenlijst Met Voorbeelden
- Finish mechanics Isolatie, hoek, spanning op het gewricht/arterie en gecontroleerde afwerking.
- Breaking mechanics In no-gi leg locks extra belangrijk: heuplijn, knielijn, tegenrotatie.
Deze twee begrippen zijn de ruggengraat van elke submission. Isolatie betekent dat de tegenstander dat lichaamsdeel niet meer kan terugtrekken; denk aan pols gevangen, schouder vast, of neklijn afgesloten. Met de juiste hoek creëer je een korte hefboom en kun je met minimale kracht maximaal effect krijgen. En bij breaking mechanics in leg locks gaat het om je hele keten: controle over heup en knie, hielen verbergen door je eigen heuplijn te sluiten, tegenrotatie voor het breken – echt waar, één graad verschil kan het verschil zijn tussen tap of ontsnappen.
Onze Brazilian jiu-jitsu woordenlijst is geen museumstuk maar een praktische gids. Ik denk dat het was John Danaher die zei dat een goede choke geen krachtwedstrijd is maar een positioneel probleem. Neem het van mij niet aan; test het in sparren en let op wanneer de spanning “vastklikt”. Straks gaan we door naar bewegingen, sweeps en passes in context, want zonder vloeiende motoriek kom je zelden in de perfecte afmaak-positie.
Bewegingen Sweeps En Passes In Context
Na de submissions wil je motoriek die je overal brengt: van benauwde posities naar controle, zonder energie te verspillen. In ons geval helpt een kleine BJJ terminologie woordenlijst al om sneller te schakelen. Het punt is dat je de woorden niet los ziet, maar koppelt aan gevoel: druk, richting en tempo. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat bijna elke goede pass begint met een simpele frame en heuphoek, nog voor je grip hebt gezet.
Waarom voelt je knee cut soms alsof je vastloopt? Vaak mis je heuplijncontrole of hoofdcontrole, niet de “snelle” beweging. Eerlijk gezegd heb ik dat zelf nog weleens als ik te veel op snelheid vertrouw.
BJJ Afkortingen En Commando’s Uitgelegd
- Shrimp Heup-escape om ruimte te maken van druk af.
- Bridging / Upa Heuplift voor explosieve richtingverandering of mount-escape.
- Technical stand-up Efficiënt opstaan zonder je basis te verliezen.
- Granby Schouderrol voor escapes en guard-retention.
Dit zijn je eerste reflexen. Combineer een shrimp met een knie-schild en je hebt direct inside position om terug te pummelen. Technical stand-up is dat is wel handig als je in no-gi ruimte wil creëren zonder een scramble te verliezen. En als ik het me goed herinner gebruikte ik de Granby het meest na een mislukte sit-up sweep, puur om de guard te redden.
Grappling Termen Uitleg Voor No-gi
- Sweeps Positiewissel van onder naar boven. Voorbeelden: scissor, hip bump, flower, lumberjack.
- Passes Door de benen heen naar controle. Voorbeelden: knee cut, toreando, over-under, stack pass, leg drag.
- Escapes Elbow escape uit mount; bridge and roll tegen klassiek mount; reguard bij side control.
Een sweep werkt zelden zonder off-balancing en richtingwissel. De hip bump opent vaak de kimura of juist de scissor, maar dat is weer een ander verhaal. Bij passes draait veel om het duo hoofdcontrole + heuplijn. Knee cut: onderhook diep, schouderdruk op de kaaklijn, knie snijdt over het dijbeen; heup zwaar aan de “snij”-kant. Toreando: handstand-achtig drukpunt op de heupband/enkels, voeten dansen buitenom. Over-under: ribben op het dijbeen, hoofd aan de heup, stapje voor stapje naar side control. Stack pass: knieën naar neus stapelen, grip bij heup/achilles, let op nekveiligheid van je partner. Leg drag: schep het been diagonaal en pin de heupen voordat je naar rug of side gaat.
BJJ Woordenboek Posities En Submissions
- Concepten Heuplijncontrole, hoofdcontrole, schouderlijn, inside position, pummeling, richting van de heupen.
- Drills Shrimp-ladders, pummel-drills, knee-cut entries, guard retention routes.
Als je deze termen in je hoofd houdt tijdens rolling, ga je sneller van idee naar uitvoering. Voor zover ik weet is pummeling de snelste manier om underhooks terug te winnen als iemand je half guard openwrikt. Guard retention routes zijn je persoonlijke “kaart”: shin-to-shin, frames, invert of Granby, en weer terug naar closed of open guard. Nou, het klinkt simpel, maar de timing komt pas na veel herhalen. In de volgende les kun je dit koppelen aan wedstrijdtaal en commando’s vanaf de kant; daar komen die Portugese en Japanse termen om de hoek kijken, echt waar.
Etiket Scheidsrechterstermen En Herkomst
Terminologie gaat ook over regels en cultuur. Begrijp de woorden en je begrijpt de wedstrijd en de mat beter. Eerlijk gezegd wordt je training direct slimmer als je de BJJ terminologie woordenlijst echt in je systeem hebt. In Nederland hoor je Portugese, Japanse én Engelse termen door elkaar; voor zover ik weet is dat historisch gegroeid vanuit judo en de Braziliaanse school. Onze vorige sectie ging over beweging, maar hier draait het om taal die gedrag, punten en respect stuurt.
BJJ techniek namen gids voor trainingen
Veel van onze techniektaal komt uit het Portugees en Japans. Dat klinkt soms exotisch, maar na een paar weken voelt het als dagelijkse kost. Als ik het me goed herinner zei mijn eerste coach: leer de namen, dan leer je sneller corrigeren.
- Portugees Guarda (guard), Passagem (pass), Raspagem (sweep), Queda (takedown), Mata leão (RNC).
- Japans Kuzushi (off-balancing), Tori uitvoerder, Uke ontvanger.
Let op: kuzushi is geen techniek maar een principe. Als je eerst ontwricht, wordt je queda bijna vanzelf. Dat is wel handig tijdens sparren in Utrecht of een open mat in Den Haag, want coaches roepen deze woorden en je reageert sneller.
Wedstrijdtaal
De scheids gebruikt vaste signalen en termen; op een IBJJF-toernooi in Amsterdam zie je dat strak terug. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat sommige handgebaren per bond iets verschillen, de puntentelling blijft vrijwel gelijk. Hoe weet je of je echt gescoord hebt? Ken de woorden, check het scorebord, en luister naar je hoek.
- Punten Takedown 2, sweep 2, knee on belly 2, guard pass 3, mount 4, back control 4.
- Advantage Bijna-score die druk/timing beloont.
- Penalties Stalling en illegal grips/technieken volgens reglement.
Voorbeeld: je brengt iemand met een gecontroleerde queda naar de grond, stabiliseert, en krijgt 2 punten. Werk je bijna door de guard maar mist het laatste moment van controle, dan scoor je vaak een advantage. Te lang vasthouden zonder vooruitgang? Dat kan als stalling tellen, en dan tikt de scheids op zijn pols—maar dat is weer een ander verhaal.
Mat-etiquette
Etiket is onze ongeschreven veiligheidslijn. In een Nederlandse academy is het normaal om via de matrand te groeten, je slippers bij de deur te laten en even oogcontact te maken voor je start.
- Groeten Respectvol begin/einde van ronde; schoenen van de mat.
- Tap Duidelijk aftikken bij submission; veiligheid gaat voor.
Tap vroeg, tap duidelijk. Ik weet niet hoe jij erover denkt, maar een heldere tap en meteen loslaten scheelt blessures en gedoe. En ja, korte nagels en schone gi’s horen hier ook bij.
Brazilian Jiu-Jitsu Woordenlijst Met Voorbeelden
In coaching hoor je vaak korte commando’s. Ons BJJ woordenboek voor langs de rand van de mat is half Engels, half “mattaal”. Het punt is: als je de termen kent, hoor je preciezer wat er bedoeld wordt en beweeg je sneller de goede richting op.
- Coachcommando’s Posture rechtop in guard, head control vasthouden hoofd, hip escape heupen weg.
Hoor je “posture!”, dan komt er meestal een open guard-pass venster aan. “Head control!” herinnert je aan de schouderlijn. En “hip escape” is het signaal om direct ruimte te maken en je guard terug te winnen. Zo simpel is het. Deze Braziliaanse jiu-jitsu woordenlijst leeft in elke ronde; neem het van mij niet aan, luister morgen tijdens sparren maar eens goed. Echt waar.
Wie de termen begrijpt, traint slimmer en communiceert sneller met partners en coaches. Je hoeft niet alles uit je hoofd te leren, maar de kernwoorden voor positie, controle en afwerking maken direct verschil in sparren. Gebruik deze woordenlijst naast je drills, vul hem aan met je eigen game en merk hoe je beslissingen op de mat rustiger en effectiever worden. De feiten spreken voor zich.
