IBJJF advantages en straffen bepalen vaker de winnaar dan je denkt. Ontdek hoe je veilig advantages scoort, boetes voorkomt en het scorebord in jouw voordeel gebruikt. Concreet, toepasbaar en geschreven door een Nederlandse BJJ-sporter.
Veel BJJ-beoefenaars beseffen niet hoe groot de impact van IBJJF voordelen en straffen is op de uitslag. Begrijp je de logica, dan kun je wedstrijden sturen zonder onnodig risico. In dit artikel breken we het systeem open, met praktische voorbeelden, wedstrijdtips en duidelijke richtlijnen die je direct op de mat kunt toepassen.
Scorebord Begrijpen In IBJJF
Het begint met het onderscheid tussen punten, advantages en straffen. Punten komen uit dominante acties met controle. Advantages zijn bijna-scores of bijna-submissies. Straffen zijn waarschuwingen en sancties voor passiviteit of verboden acties. Eerlijk gezegd, wie de logica van het bord snapt, speelt het spel slimmer. Het punt is: in een spannende pot beslist vaak niet de takedown of guard-pass, maar hoe je omgaat met advantages en penalties in IBJJF-context.
Stel, je staat 0-0 maar je hebt twee advantages en geen straffen. Dan hoef je niet te forceren; controle houden en initiatieven tonen is genoeg. Maar sta je gelijk in punten en achter op advantages, dan moet je nog één keer duidelijk aanzetten voor een near pass of near sweep. Dat is wel handig om vooraf met je coach af te spreken, zeker bij toernooien als de NK of een drukke Open in Utrecht.
Wat beslist bij gelijke stand
- Eerst kijkt de scheidsrechter naar advantages. Meer advantages wint.
- Gelijk in advantages betekent dat het aantal straffen telt. Minder straffen wint.
- Nog steeds gelijk geeft de scheidsrechter de beslissing op basis van initiatief, gevaar en dominantie.
Als ik het me goed herinner, letten scheidsrechters sterk op wie de acties initieert: druk jij naar voren, probeer je te passeren, maak je echte submission-ketens? Dat weegt meer dan los vasthouden. Een guard pull is op zich neutraal, maar als je daarna meteen drie keer dreigt met een omoplata of tripod sweep en je tegenstander alleen maar herstelt, dan voelt dat als initiatief en gevaar. Sta je boven en je dwingt herhaaldelijk half guard naar side-angles met serieuze poging tot control, dan straalt dat dominantie uit. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat bij twijfel de atleet die de mat niet verlaat, het tempo dicteert en daadwerkelijk progressie laat zien, net dat zetje krijgt. Maar neem het van mij niet aan; scheidsrechters verschillen soms, zeker als het randje is.
Escalatie van straffen
- Eerste straf is een waarschuwing.
- Tweede straf geeft de tegenstander een advantage.
- Derde straf geeft de tegenstander twee punten.
- Vierde straf leidt tot diskwalificatie.
Waarvoor krijg je zo’n straf? Passiviteit (stalling), vluchten buiten de mat bij gevaar, verboden grips of gevaarlijke acties. Voor zover ik weet wordt stalling rond zoiets als twintig seconden zonder progressie beoordeeld, maar dat kan per situatie verschillen. Loop je achteruit om een takedown te ontwijken en stap je uit, dan kan dat een penalty én soms zelfs een advantage voor je tegenstander opleveren. In gi zijn bepaalde leg reaps en heel hooks verboden; in no-gi ligt het per band en divisie weer anders, echt waar, dus check het reglement voordat je start. En denk aan de klok: met nog dertig seconden te gaan is één domme penalty het verschil tussen winnen op advantages of verliezen op twee punten, maar dat is weer een ander verhaal.
Nog een tip uit de zaal: reset slim. Als je dreiging hebt en je voelt dat de actie naar de rand schuift, probeer dan naar de middenstrook te werken. Daar blijven acties tellen als punten in plaats van dat je alleen met een advantage wegloopt. Nou, het lezen van het bord is geen hogere wiskunde, maar het bepaalt wel je keuzes per seconde.
Advantage Verdienen Met Intentie
Een advantage ontstaat niet toevallig. Je krijgt ‘m omdat je duidelijke progressie of reëel submissionsgevaar laat zien. Eerlijk gezegd draait het om overtuigen: de scheidsrechter moet voelen dat een score of finish bijna onvermijdelijk was, maar net niet volledig werd vastgezet. Hoe laat je dat zien zonder te forceren of slordig te worden?
Typische momenten die een advantage opleveren
- Near pass Je snijdt door de guard met een knee slice, backstep of toreando, omzeilt knieën en heupen en dwingt je tegenstander tot een laatste redmiddel (framing, turtle, half guard terugklampen) om side control te voorkomen. Geen drie seconden stabiele controle, wél aantoonbare dominantie.
- Near sweep Denk aan een de la Riva off-balance of waiter sweep: jij komt duidelijk omhoog, een knie op de mat, maar hij post op de hand en herstelt net voordat jij topcontrole claimt. Je was onderweg naar boven, het stabiliseren kwam er niet van.
- Near takedown Je schiet in op een double of ankle pick, brengt hem zichtbaar naar de mat met initiatief, maar hij rolt door of jullie glijden de rand over. In zo’n randgevecht zie je vaak een advantage voor de aanvaller, zeker als je al controle-intentie liet zien.
- Near submission Een armbar met echte heupdruk en extensie, een triangle met hoek en kniesluiting, of een gi-choke die hem dwingt tot twee handen verdedigen. Voor zover ik weet telt in no-gi op hogere niveaus ook een heel hook-dreiging, maar in gi is dat natuurlijk uit den boze; als ik het me goed herinner beoordeelt men dan puur op het gevaar en de reactie.
Hoe je advantages actief creëert
- Ketens Werk in ketens: van omtrekken naar inzetten naar afmaken. Toreando naar knee slice naar back take is zo’n route. Laat elke fase net lang genoeg duren om de scheidsrechter mee te nemen. Tel rustig tot twee terwijl je druk laat zien; dat is wel handig om jezelf te dwingen te “verkopen” dat je bijna scoort.
- Matpositie Stuur naar de middenstrook voor je schiet. Op de rand wordt een actie die buiten eindigt sneller een advantage dan punten. Bij de Amsterdam Open heb ik meerdere keren gezien dat een mooie takedown buiten afloopt en de aanvaller “slechts” de advantage krijgt. Coach je eigen voetenwerk: eerst centreren, dan lanceren.
- Controle tonen Toon dat je het had kunnen houden: kruisface, heupdruk, juiste hoek. Blijf kort in die dominante hoek, ook als je vermoedt dat de drie seconden er niet komen. Het overtuigt dat jouw actie niet random was. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat die halve seconde extra schouderdruk soms het verschil maakt tussen niets en advantage. Te lang blijven hangen wordt weer een ander verhaal richting straffen, maar dat komt straks.
Het punt is: je moet zichtbaar investeren in initiatief, richting en gevaar. In ons geval bij IBJJF betekent dat dat je acties eruitzien als scores in wording. Jij zet de toon, dwingt verdediging, en maakt de scheidsrechter getuige van een bijna-moment. Geloof me, dat weegt in krappe matches echt waar. Maar neem het van mij niet aan—test het in je volgende ronde, film het, en kijk wat de referee waardeert.
Kortom, laat de scheidsrechter zien dat de score in zicht was. Dat is de kern van een advantage.
Straffen Begrijpen En Vermijden
Straffen bij IBJJF gaan zelden over toeval. Ze komen vooral door passiviteit of verboden handelingen en kosten directe vaart: je verliest initiatief, de scheidsrechter gaat kritischer kijken en je tegenstander krijgt mentaal zuurstof. Eerlijk gezegd heb ik meer matches zien kantelen door één straf dan door een losse sweep. Het punt is: in IBJJF-terms bepalen advantages en straffen vaak het tempo, niet alleen de punten.
Veelvoorkomende straffen
- Passiviteit Niet aanvallen, vastklemmen of tijd rekken in guard of 50/50 zonder progressie. Ook “hand fighting” zonder duidelijke richting telt. Eén waarschuwing, dan gaat het snel.
- Illegale grepen Binnen in de mouw of broek grijpen, vingers in de mouw, of materiaal misbruiken. Als ik het me goed herinner is ook het vasthouden aan de binnenzijde van de zoom een directe penalty.
- Vluchtgedrag Bewust buiten de mat stappen om een score of submissie te vermijden. Denk aan een takedown langs de rand en iemand stapt uit: dat kan je duur komen te staan.
- Verboden technieken Slams om te ontsnappen, knee-reap, small joint manipulation, gevaarlijke scissor takedown varianten (kani basami-achtig). Voor zover ik weet zijn sommige varianten zelfs DQ-waardig.
- Onsportief gedrag Te veel praten met de scheidsrechter, provoceren of onsportieve communicatie. Eén keer je punt maken kan nog, doorzeuren wordt afgestraft.
Waarom lijkt de ene scheids sneller te straffen dan de andere? Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat het zichtbaar tonen van intentie veel uitmaakt. Op de Dutch Open of een IBJJF Amsterdam Open merk je dat scheidsrechters rust tolereren, maar geen stilstand. Een grip wissel met richting geeft je net die credit.
Praktische Preventie
- Ritme Plan elke 15–20 seconden een duidelijke aanval of gripwissel met richting. Laat zien waar je heen werkt: underhook naar knee cut, off-balance naar single leg X, zoiets.
- 50/50 management Scoor een voordeel via off-balancing of een gecontroleerde exit. Blijf niet hangen in handgeklungel; creëer een tip over de heup of kom boven en reset. Dat is wel handig als het scorebord strak is.
- Randgebruik Werk eerst naar het midden vóór je inzet. Minder risico op straffen of ongunstige resets. Coaching kan helpen: één woordje “midden” en je weet genoeg.
- Regelkennis Ken wat in jouw band en divisie mag. Twijfel je, laat het achterwege en kies een alternatief. Een halfbakken kani basami op blauw is vragen om problemen.
In training kun je dit conditioneren. Zet een timer met 20-seconden piepjes en laat je partner fluiten als je geen progressie toont; voelt suf, werkt keihard tegen stalling. In 50/50: spreek af dat je binnen 10 seconden of een off-balance forceert of overeind komt. Bij randposities: eerst shuffelen naar het midden, dan pas versnellen. Klinkt klein, bespaart je die ene penalty die de match breekt.
Een slimme atleet minimaliseert straffen door initiatief te tonen en risico’s gecontroleerd te nemen. In ons geval met IBJJF-regels betekent dat: laat intentie zien, bewaak je grepen en respecteer de verboden lijst. Zo simpel is het. En geloof me, één minder straf voelt aan het eind als een extra advantage, maar dat is weer een ander verhaal.
Wedstrijdstrategie Rond Advantages En Straffen
IBJJF advantages en straffen zijn geen voetnoot op het scorebord; ze sturen je beslissingen van seconde tot seconde. Het punt is: lees de stand, kies je momenten, en houd het gevecht levend. Eerlijk gezegd win je bij kneiterkrappe matches vaak niet op punten, maar op near-acties die net genoeg zijn voor een voordeel. Dat vraagt om tempo met verstand, niet blind jagen.
Beginfase
- Vroege druk Dwing een near takedown of near guard pass voor een advantage. Dat geeft lucht voor de rest van de match.
- Veiligheid eerst Neem geen onnodige risico’s als je al op voorsprong staat in advantages.
De eerste grips zijn bepalend. Denk aan een stevige kraag-mouw grip, meteen een snap down of collar drag om iemand op de hielen te zetten; near takedown, vlag omhoog. In guard kan je met een agressieve toreando of knee cut de heupen voorbij flitsen, twee tellen dreiging, scheidsrechter kijkt… advantage. Als ik het me goed herinner pakt dit in witte en blauwe band vaak al doorslaggevend uit. Let ook op randmanagement: stuur je tegenstander richting de lijn, zet aan, en laat jezelf bij een reset gunstig neerzetten. Dat is wel handig.
Middenfase
- Score bouwen Combineer sweeps en passes. Loop je vast, ga voor een near-actie die advantage oplevert.
- Penalties vermijden Houd het tempo zichtbaar. Wissel grips, hoek en richting.
Hier draait het om schakelen: knee shield opens → bodylock poging → backtake dreiging. Niks geforceerd, maar wel constant aan. Loop je tegen een muur op, forceer dan een near sweep met kazushi: off-balance, knieën op, bijna boven, maar net niet stabiliseren? Prima, advantage is goud waard. Ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk dat veel scheidsrechters extra letten op duidelijke richtingverandering; dus wissel je aanvalslijn, laat je intentie zien. Je coach kan roepen “15 seconden actie!” zodat je ritme zichtbaar blijft en je geen stalling-issue krijgt. Laat fake werk achterwege; het moet overtuigend zijn, anders scoor je niets en riskeer je IBJJF straffen voor passiviteit, zeker in 50/50.
Eindfase
- Voorsprong managen Met een kleine voorsprong in advantages is actieve controle cruciaal. Niet verstoppen, wel beheersen.
- Noodplan Sta je gelijk of achter, forceer een near submission of near sweep op de rand om een advantage te pakken.
Met één voordeel voor sta je niet stil; je laat actieve controle zien: frames, crossface, drukwissels, en af en toe een duidelijke passpoging. Geen paniek, wel initiatief. Vraag jezelf af: ga je jagen op punten of op een veilige near-actie die het slot dichtschuift? In noodgeval kies ik vaak voor een loop choke of armbar-keten vanuit closed of collar-sleeve; misstap is klein, dreiging is groot. Werk richting de rand, start je aanval, en als er een reset komt, word je vaak gunstig teruggezet met die advantage al op zak. Voor zover ik weet waarderen scheidsrechters die intentie, echt waar. En ja, als je tegenstander vlucht buiten de mat om de score te ontwijken, bonuskans: jij voordeel, hij risico op straf—maar dat is weer een ander verhaal.
Wie het scorebord leest, kiest bewust wanneer te versnellen of te beheersen. Dat is volwassen wedstrijdjitsu.
Veelgestelde Vragen Over IBJJF Advantages En Straffen
Wat is een advantage in IBJJF
Een advantage is erkenning voor een bijna-score of bijna-submissie die geen volledige punten oplevert maar wel duidelijke progressie en gevaar toont. Eerlijk gezegd voelt het soms als “halve punten”, maar het weegt echt mee in de eindstand. De scheids wijst het aan met een handgebaar en het verschijnt op het bord.
Hoe werken IBJJF advantages in de eindstand
Staan de punten gelijk, dan beslist het aantal advantages. Zijn die óók gelijk, dan tellen de straffen. Blijft alles gelijk, dan kiest de scheidsrechter op initiatief en dominantie. Ik heb in Utrecht weleens gezien dat een late guard-omzeiling zonder score toch de doorslag gaf doordat het initiatief duidelijk was.
Wanneer krijg je een advantage in IBJJF
Je krijgt ‘m bij near pass, near sweep, near takedown of near submission met zichtbare controle of dreiging. Voorbeelden: je knee-cut is bijna gestabiliseerd, maar je tegenstander herstelt vlak voor de drie seconden; of je zit op een single-leg, balance breekt, maar hij springt net buiten. Ook een volledig uitgestrekte armbar waaruit iemand ontsnapt kan een advantage zijn.
Verschil tussen punten en advantages in IBJJF
Punten vragen controle gedurende een korte, gestabiliseerde fase (die 3-secondenregel, voor zover ik weet). Advantages erkennen dat je daar net niet kwam, maar wel dichtbij genoeg voor impact op de match. Het is het verschil tussen “bijna boven en druk” en “boven met controle”. Klinkt logisch?
IBJJF penalties uitleg voor beginners
De eerste penalty is een waarschuwing. De tweede levert je tegenstander een advantage op, de derde twee punten en de vierde is diskwalificatie. Zware overtredingen kunnen direct DQ zijn. Als ik het me goed herinner vallen daar duidelijk gevaarlijke acties onder, maar check altijd de meest recente regels.
Hoe voorkom je stalling penalty in IBJJF
Toon elke 15–20 seconden een aantoonbare aanval of gripwissel richting score. Het punt is: laat zien dat je probeert te scoren, niet alleen te overleven. In 50/50 werk je naar off-balance, exit of duidelijke aanval. Kleine details tellen: heuphoek veranderen, lijn breken, knieën verplaatsen.
Telt een near sweep als advantage in IBJJF
Ja, mits je de ander duidelijk uit balans brengt en bijna boven eindigt, maar de controle net niet stabiel krijgt. Denk aan een tripod sweep waar je gaat zitten, hij post met de hand en trekt de guard terug. Dat is zo’n typische near sweep.
Wat gebeurt er bij double guard pull in IBJJF
Bij double guard pull is er beperkte tijd om initiatief te tonen (ik ben er niet 100% zeker van maar ik denk zoiets als 20 seconden). Blijft het passief, dan volgen straffen. Wie als eerste opkomt naar dominante positie pakt vaak het voordeel. In Amsterdam zag ik iemand via een technical stand-up net die ene advantage pakken en dat was de match, echt waar.
Geef je een advantage weg door te vluchten buiten de mat
Vluchtgedrag kan worden bestraft. Ontloop je een score of submissie door buiten de mat te raken, dan kan de tegenstander een advantage of zelfs punten krijgen, en jij een penalty. Ringcraft is dus belangrijk; werken naar het midden is veiliger, maar dat is weer een ander verhaal.
Hoe gebruikt een coach advantages strategisch in IBJJF
Een goede coach herkent het moment om near-acties te verzilveren als de score krap is. “Doorstappen, drie seconden!” of “Head up, finish die single—blijf binnen!” Dat is wel handig in de chaos. Scorebordmanagement en duidelijke cues helpen net zo hard als techniek, in ons geval misschien nog wel meer—maar neem het van mij niet aan, check je eigen wedstrijden terug en leer ervan.
IBJJF voordelen en straffen vormen een spel in het spel. Wie begrijpt wanneer een near-actie telt en hoe je straffen ontwijkt, stuurt de uitslag zonder onnodig risico. Train ketens, toon initiatief en lees het scorebord. De feiten spreken voor zich.
